Czy picie alkoholu w ciąży jest bezpieczne? Oto co mówią eksperci

Fot. Canva

Alkohol w ciąży – jak bardzo może zaszkodzić?

Czy wypicie lampki wina jest szkodliwe dla kobiety w ciąży lub dziecka, które nosi pod sercem? Sprawdź, co na ten temat mówią eksperci.

Czy w ciąży można bezpiecznie pić alkohol? Eksperci radzą, by całkowicie zrezygnować z alkoholu zarówno w czasie całej ciąży, jak też w okresie starania się o dziecko. Powód? Ryzyko poważnych powikłań zdrowotnych u dziecka, negatywnie wpływających na jego rozwój nawet w dorosłości. Czy lampka wina jest warta takiej stawki?

Alkohol w ciąży – czy da się go spożywać bezpiecznie?

Wokół kwestii picia alkoholu w ciąży narosło wiele mitów i niejasności. Do dziś w społeczeństwie pokutuje przekonanie, że przysłowiowa lampka wina to dla ciężarnej i jej dziecka nic groźnego, a wręcz przeciwnie – czerwone wino jest przecież zdrowe w minimalnych ilościach, poprawia krążenie i zawiera antyoksydanty… Wiele osób sądzi też, że picie alkoholu w bardzo wczesnej fazie ciąży w ogóle nie jest ryzykowne dla dziecka.

• CZYTAJ TEŻ: Myślisz o powrocie do Polski z dziećmi? Oto 5 rzeczy, o których koniecznie musisz pamiętać przed przeprowadzką

Niestety, nic bardziej mylnego. Eksperci wciąż nie są w stanie stwierdzić, czy choćby minimalna dawka alkoholu w ciąży jest bezpieczna, jednak wiadomo z jak ogromnym ryzykiem powikłań zdrowotnych u płodu może wiązać się nawet okazjonalne picie alkoholu przez ciężarną kobietę. Ryzyko uszkodzenia płodu w przypadku sporadycznego picia można porównać do rosyjskiej ruletki – jedna lampka wina może nie zaszkodzić, ale równie dobrze może silnie zaburzyć rozwój dziecka. W związku z tym w dzisiejszych czasach specjaliści – między innymi z NHS – nie mają wątpliwości co do tego, że lepiej w ogóle odstawić alkohol w czasie ciąży, a nawet w okresie starania się o dziecko – aby zminimalizować ryzyko dla swojego potomka.

Jak alkohol wpływa na nienarodzone dziecko?

O jakim konkretnie ryzyku tu mowa? Co takiego grozi dziecku, gdy matka pije alkohol w ciąży? Według aktualnego stanu wiedzy, picie alkoholu przez ciężarną kobietę może prowadzić do poważnych szkód w organizmie dziecka, utrudniających późniejsze funkcjonowanie – od niemowlęctwa, przez uczenie się w szkole i nawiązywanie znajomości z innymi ludźmi, aż po życie dorosłe. A im częściej lub/i więcej kobieta pije w ciąży, tym bardziej ryzyko dla dziecka wzrasta.

• POLECANE: Powrót do Polski – 15 rzeczy, które musisz załatwić przed wyprowadzką z UK

W jaki sposób alkohol wpływa na płód? Gdy ciężarna kobieta spożywa alkohol – nawet małe ilości – to przenika on z jej krwi przez łożysko prosto do organizmu dziecka. Jak wiadomo, za rozkład alkoholu odpowiada u człowieka wątroba, a niestety, w przypadku płodu jest to organ, który rozwija się jako jeden z ostatnich. Oznacza to, że organizm dziecka przez większość ciąży nie jest wystarczająco przygotowany na poradzenie sobie z nawet małą ilością alkoholu. Jakie mogą być efekty?

Alkohol w ciąży. Jakie konsekwencje dla dziecka?

Nieprawidłowe rozkładanie się alkoholu w organizmie dziecka może mieć poważne negatywne skutki dla ogólnego rozwoju płodu. Picie alkoholu w ciąży zwiększa ryzyko między innymi:

• uszkodzenia lub osłabienia rozwoju mózgu lub/i innych organów wewnętrznych (w tym serca i wątroby), a także deformacji twarzy lub innych części ciała (szczególnie, jeśli spożycie następuje w I trymestrze ciąży)
• poronienia (zarówno wczesnego, jak i w późniejszych etapach ciąży)
• przedwczesnego porodu
• niskiej masy urodzeniowej dziecka
• w przypadku regularnego spożywania alkoholu przez ciężarną, dziecko po narodzinach może cierpieć również na zespół abstynencyjny, czyli zespół dotkliwych objawów fizycznych (np. drżenie, nudności, bóle mięśni, nadwrażliwość na światło i dźwięk, przyspieszone bicie serca, potliwość) charakterystyczny dla osób uzależnionych od alkoholu np. przy próbach zerwania z nałogiem, odstawienia używki.

Jak nietrudno wywnioskować, negatywny wpływ alkoholu spożywanego przez matkę w okresie płodowym dziecka może ujawnić się w dalszym rozwoju i funkcjonowaniu dziecka po urodzeniu. Picie w ciąży wiąże się bowiem z poważnym ryzykiem wystąpienia problemów ze spektrum alkoholowych uszkodzeń płodu (FASD). Zaburzenia te powodują pojawienie się licznych i długotrwałych trudności u dziecka (na każdym etapie rozwoju) – zarówno w zakresie uczenia się, jak i budowania relacji z bliskimi i rówieśnikami.

Warto mieć świadomość, że dzieci, których matki spożywały alkohol w ciąży, mogą mieć szczególne trudności w:

• nauce i funkcjonowaniu intelektualnym (np. problemy z pamięcią, koncentracją, myśleniem abstrakcyjnym)
• kontroli zachowania
• kontroli emocji i w rozwijaniu kompetencji społecznych, nawiązywaniu zdrowych relacji z innymi ludźmi
• komunikacji (np. problemy z mową)
• kontroli impulsów, wiążącej się z nadpobudliwością
• mogą też wystąpić problemy zdrowotne ze stawami, kośćmi, mięśniami i różnymi narządami wewnętrznymi.

Ponieważ ryzyko zdrowotne, z jakim wiąże się picie alkoholu przez matkę w ciąży, jest dla dziecka bardzo poważne, lekarze zalecają obecnie, aby kobiety ciężarne całkowicie zrezygnowały z alkoholu w czasie całej ciąży. Zaleca się też odstawienie alkoholu w okresie starania się o dziecko – ze względu na niższą szansę zapłodnienia i wyższe ryzyko bardzo wczesnego poronienia.

• CZYTAJ TEŻ: Easter holidays 2022. Kiedy wypadają ferie wielkanocne w szkołach w Anglii, Szkocji, Walii i Irlandii Północnej?