Mężczyzna zaraził się ptasią grypą od krowy mlecznej. Czy powinniśmy się martwić?

W poniedziałek wielkanocny władze federalne w USA ogłosiły, że osoba w Teksasie uzyskała pozytywny wynik testu na ptasią grypę. Mężczyzna jest drugą osobą w USA, która zachorowała na ptasią grypę w ciągu ostatnich dwóch lat. Poza samym zakażeniem, niepokojący jest fakt, że mężczyzna chorobą nie zaraził się od ptaka, ale od krowy. Możliwe, że to pierwszy przypadek zarażenia się człowieka ptasią grypą od ssaka na świecie. Co więcej, wirusa grypy wykryto także w krowim mleku.

Ptasia grypa / fot. Getty Images

Pacjent z Teksasu na szczęście ma łagodne objawy i wraca do zdrowia. Wiadomość ta jest jednak najnowszą w długim ciągu informacji, które budzą obawy co do ryzyka, jakie ptasia grypa stanowi dla zdrowia publicznego.

Czym jest ptasia grypa?

Ptasia grypa określa chorobę wywoływaną przez wirusy grypy, które infekują i rozprzestrzeniają się głównie wśród drobiu i niektórych dzikich ptaków. Wirusy wywołujące tą chorobę nie są niczym nowym i są dość powszechne. Krążą wśród dzikiego ptactwa, nie wyrządzając większych szkód. Łagodne formy infekcji nazywane są “niskopatogenną ptasią grypą” lub LPAI, co oznacza, że zazwyczaj nie są śmiertelne dla dzikich zwierząt.

Jednak rozprzestrzeniający się obecnie rodzaj ptasiej grypy jest inny. Wirus replikujący się  w na farmach drobiu, gdzie zwierzęta są trzymane w ciasnocie, szybko ewoluuje i staje się wysoce śmiertelnym dla drobiu. Ten typ wirusa nazywany jest “wysoce zjadliwym wirusem ptasiej grypy” lub wirusem HPAI.

Mamy do czynienia z wysoce zjadliwą ptasią grypą

Ta forma choroby wielokrotnie w przeszłości powodowała wybuchy epidemii na fermach drobiu, które zabijały od tysięcy do milionów ptaków hodowlanych. Wirus również łatwo się rozprzestrzenia i powoduje poważne choroby wśród dzikiego ptactwa i coraz większej liczby ssaków. Tą formę wirusa wykryto także 1 kwietnia w Stanach Zjednoczonych u mężczyzny, który uzyskał pozytywny wynik.

Jak ogłosiła CDC (Centers for Disease Control and Prevention) uzyskano pozytywny wynik testu na obecność wirusa wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) lub A(H5N1). Mężczyzna miał kontakt z bydłem mlecznym w Teksasie. Pacjentowi nakazano izolację i jest leczony lekiem przeciwwirusowym na grypę.

Jest to druga osoba, która uzyskała pozytywny wynik testu na obecność wirusów grypy A (H5N1) w Stanach Zjednoczonych. Poprzedni przypadek u człowieka wystąpił w 2022 r. w Kolorado. Zakażenia ludzi wirusami ptasiej grypy typu A, w tym wirusami A(H5N1), są rzadkie, ale zdarzały się sporadycznie na całym świecie.

Ptasia grypa jest szeroko rozpowszechniona wśród dzikiego ptactwa, ale zdarzały się też sporadyczne infekcje u ssaków. HPAI u krów mlecznych została po raz pierwszy zgłoszona w Teksasie i Kansas przez Departament Rolnictwa Stanów Zjednoczonych (USDA) 25 marca 2024 roku. Niepasteryzowane mleko od chorego bydła pobrane z dwóch gospodarstw mlecznych w Kansas i jednego w Teksasie, a także wymaz z gardła od krowy z innej mleczarni w Teksasie, dały wynik pozytywny na obecność wirusów HPAI A (H5).

Przebieg ptasiej grypy u ludzi

Zachorowania ludzi na ptasią grypę H5N1 wahały się od łagodnych (np. infekcja oczu, objawy ze strony górnych dróg oddechowych) do ciężkich chorób (np. zapalenie płuc), które doprowadziły do śmierci w innych krajach.

Pasteryzacja mleka jest kluczowa

Zgodnie z tymczasowymi zaleceniami CDC, powinniśmy unikać niezabezpieczonego kontaktu z chorymi lub martwymi zwierzętami, w tym z dzikim ptactwem, drobiem, innymi ptakami domowymi oraz innymi dzikimi lub udomowionymi zwierzętami (w tym bydłem), a także ze zwłokami zwierząt, surowym mlekiem, odchodami, ściółką lub materiałami.

Ludzie nie powinni przygotowywać ani spożywać niegotowanej lub niedogotowanej żywności i produktów, takich jak niepasteryzowane (surowe) mleko lub produkty wytwarzane z surowego mleka, takie jak sery, pochodzące od zwierząt z potwierdzonym lub podejrzewanym zakażeniem wirusem HPAI A(H5N1).

Nie ma obecnie obaw co do bezpieczeństwa komercyjnych dostaw mleka, ponieważ produkty są pasteryzowane przed wprowadzeniem na rynek. Pasteryzacja inaktywuje bakterie i wirusy, takie jak grypa, w mleku. Jednocześnie przypomina się konsumentom o ryzyku związanym ze spożyciem surowego mleka w świetle wykrycia HPAI.