Oto sposób, w jaki UK może WRÓCIĆ do Unii – wyjaśniamy, jak działa Artykuł 49.

W środę przewodniczący Komisji Europejskiej Jean-Claude Juncker zadeklarował, że jeśli dojdzie do Brexitu to Wielka Brytania będzie mogła ponownie stać się członkiem Unii Europejskiej.

Cofniecie Brexitu

Jest to możliwe dzięki Artykułowi 49. Traktatu Lizbońskiego. Zarówno Juncker, jak i Przewodniczący Rady Europejskiej Donald Tusk zapewniają, że UK pomimo Brexitu będzie mile widziana we Wspólnocie. Ale czym jest Artykuł 50? W jaki sposób działa i na jakich zasadach Wielka Brytania będzie mogła "odzyskać" unijne członkostwo? Czy jest to w ogóle realne w najbliższych latach?

Tysiące domów odciętych od prądu, w tym sama królowa! Elżbieta II musiała pić herbatę przy świeczkach

Czym jest Artykuł 49?

Słynny już Artykuł 50. definiuje proces opuszczania Unii Europejskiej przez dany kraj, natomiast Artykuł 49. działa odwrotnie – reguluje zasady przyłączania się do Wspólnoty. Czy zatem Wielka Brytania może uruchomić ten zapis Traktatu, aby po prostu odwrócić Brexit? Nie w sposób jednostronny – po wyjściu z UE Zjednoczone Królestwo nie będzie już stroną Traktatu i nie może "powoływać się" na klauzulę w taki sam sposób, w jaki został uruchomiony Art. 50. Artykuł 49 po prostu określa, w jaki sposób istniejący członkowie UE mogą przyjąć nowego członka do swojego grona.

Jak jego działanie wygląda w praktyce?

Po pierwsze kraj, który chce dołączyć do UE, musi złożyć wniosek do Rady Europejskiej – szefów państw i rządów będących członkami UE. Obecnie ich liczba wynosi 28, a po Brexicie zmniejszy się do 27. Rada musi w sposób jednogłośny zatwierdzić wniosek. Potrzebna jest również zgoda Parlamentu Europejskiego, a więc przedstawicieli wszystkich krajów członkowskich wybieranych w powszechnych wyborach.

To succeed in #Europe, we have to put an end to the eternal artificial opposition between the #Union and its Member States. Our Union can only be built with our Member States, not against them. #FutureOfEurope debate with @Europarl_EN, @campaignforleo @BoykoBorissov @ratasjuri. pic.twitter.com/ifM21fW8Jf

— Jean-Claude Juncker (@JunckerEU) January 17, 2018

Artykuł 49 stanowi również, że decyzja musi zostać podjęta w porozumieniu z Komisją Europejską, a więc ciałem kierowanym przez Junckera, która jest zasadniczo połączony z biurokracją i władzą wykonawczą UE.

Czy Brexit da się jeszcze zatrzymać?

Byłby to przypadek odwołania się do Artykuł 49., a nie uruchamiania Artykułu 50. Istnieją różne opinie prawne na temat tego, czy Artykuł 50. może jednostronnie uchylić państwo członkowskie, ale Juncker i Tusk zapewnili, że poprą Wielką Brytanię, jeśli zdecyduje się na taki krok.

Jean Claude Juncker: „Naprawdę nie jest jeszcze za późno, aby odwołać Brexit”

Co zmieniłoby się gdyby Wielka Brytania powróciła do UE na mocy Artykułu 49?

Na papierze UE nie byłaby zobowiązana do zaoferowania Wielkiej Brytanii ani rabatu budżetowego, ani rezygnacji różnych aspektów prawa unijnego, takich jak decyzja o przystąpienie do strefy euro – Zjednoczone Królestwo byłoby po prostu traktowane jako nowy kraj przyłączający się do bloku. Wygląda więc na to, że warunki przystąpienia do Unii byłyby gorsze, niż obecnie. Wielka Brytania musiałaby je negocjować tak, jak każdy inny kraj.