Wojna w Ukrainie: Jakie sankcje nakładane są na Rosję?

Fot. Getty

Jakie sankcje nakładane są na Rosję?

Po ataku na Ukrainę kraje zachodnie nakładają coraz surowsze sankcje na Rosję. Sankcje mają ukarać rosyjskie władze za napaść i powstrzymać je od dalszych działań wojennych.

Sankcje to kary nakładane przez jeden kraj (lub zrzeszoną grupę krajów) na inny, w celu powstrzymania go od kontynuowania łamania prawa międzynarodowego lub innego rodzaju agresyjnej aktywności. Sankcje są jednym z podstawowych rozwiązań, pozwalających na uniknięcie działań wojennych – przede wszystkim militarnych.

• WAŻNE: „Polacy wykonują niesamowitą pracę” – ciepłe słowa Borisa Johnsona po spotkaniu z premierem Mateuszem Morawieckim

Jakie sankcje nakładane są na Rosję?

Sankcje mają głównie charakter ekonomiczny i mogą być wymierzone albo w całą gospodarkę danego kraju, albo w konkretne grupy interesów. Obecnie na Rosję nakładane są oba rodzaje sankcji. Do głównych sankcji finansowych należą:

1. Odłączenie Rosji od systemu międzynarodowych transakcji finansowych SWIFT – zgodziły się na to USA, UK, UE i ich sojusznicy. Działanie to ma na celu odcięcie Rosji od międzynarodowego systemu finansowego oraz utrudnienie jej aktywności gospodarczej na skalę globalną. Problem jednak w tym, że choć SWIFT jest najbardziej rozpowszechnionym systemem tego rodzaju, istnieją alternatywne systemy umożliwiające transakcje międzynarodowe – na przykład chiński system Cross-Border Interbank Payment System.
2. Sankcje dla Banku Centralnego Rosji. Zachodni przywódcy zgodzili się zamrozić aktywa rosyjskiego Banku Centralnego, aby ograniczyć jego dostęp do międzynarodowych rezerw walutowych o wartości 630 miliardów dolarów. W związku z tym brytyjskie władze objęły swoich obywateli oraz firmy z UK zakazem realizowania transakcji z rosyjskimi podmiotami. Sankcje nałożone na Bank Centralny mogą mieć poważne konsekwencje dla całej rosyjskiej gospodarki, znacząco osłabiając rubla, a nawet prowadząc do recesji.
3. Inne sankcje finansowe. Należy tu wskazać przede wszystkim, że nie tylko Bank Centralny, ale też wszystkie największe rosyjskie banki mają zamrożone aktywa i są wykluczone z brytyjskiego systemu finansowego. Uniemożliwia to rosyjskim firmom m.in. rozliczanie płatności za pośrednictwem Wielkiej Brytanii, czy zaciąganie pożyczeń w funtach. UE na razie podjęła podobną decyzję w sprawie 70 proc. rosyjskiego rynku bankowego – podaje BBC.
4. Eksport do Rosji. Wielka Brytania, UE, USA, a także inne kraje wprowadziły ograniczenia dotyczące produktów, które można eksportować do Rosji. Chodzi tu m.in. o towary tzw. podwójnego zastosowania, które mogą mieć zastosowanie zarówno cywilne, jak i wojskowe (np. technologia, chemikalia, sprzęt lotniczy itp.).
5. Sankcje wobec konkretnych osób, grup i firm. Tego rodzaju sankcje również nakładane są przez kraje zachodnie w związku z atakiem Rosji na Ukrainę. W pierwszej kolejności wśród osób objętych takimi sankcjami znaleźli się przede wszystkim prezydent Rosji Władimir Putin i rosyjski minister spraw zagranicznych Siergiej Ławrow. Ponadto, elitom związanym z Kremlem zamrażane są aktywa w UE, UK, USA i Kandzie. Wielka Brytania ograniczyła także sprzedaż tzw. „złotych paszportów”, które z założenia pozwalają m.in. bogatym Rosjanom przejść uproszczoną ścieżkę do uzyskania brytyjskiego obywatelstwa.

Inne sankcje w związku z atakiem Rosji na Ukrainę

Oprócz ograniczeń z ściśle finansowych, kraje zachodnie wprowadziły także szereg innych sankcji. Najważniejsze z nich to:

• całkowity zakaz lotów z Rosji w unijnej i brytyjskiej przestrzeni powietrznej – samoloty rosyjskie (zarówno wojskowe, jak i cywilne) nie mogą lądować, startować ani przelatywać przez przestrzeń powietrzną UK i UE
• Niemcy wstrzymały pozwolenie na otwarcie gazociągu Nord Stream 2, biegnącego z Rosji do Niemiec.

Ponadto, obiektem sankcji niektórych państw stała się także Białoruś – w związku z ułatwieniem Rosji ataku na Ukrainę. Warto też wiedzieć, że kraje zachodnie jeszcze nie wyczerpały wszystkich możliwych opcji w zakresie sankcji wobec Rosji. W razie potrzeby możliwe jest przede wszystkim wprowadzenie znaczących ograniczeń lub całkowitej blokady rosyjskiego eksportu ropy i gazu.

• GORĄCY TEMAT: Wielka Brytania gościnna, ale tylko dla Ukraińców z wizami