Rak zabija coraz więcej ludzi

Liczba zachorowań na raka rośnie w dramatycznie szybkim tempie. Według prognoz za 10 lat podwoi się liczba Polaków chorujących na nowotwory. Tymczasem pieniędzy na leczenie jak nie było tak i nie ma. w tym aspekcie polscy imigranci mieszkający w Wielkiej Brytanii mają o wiele wyższe szanse na wyleczenie.

Polacy Online – Portal Polaków w UK >>

Zmarła Jade Goody >>

Kilka dni temu premier Wielkiej Brytanii, Gordon Brown zapowiedział rewolucyjne zmiany dla chorych na nowotwory. Rząd chce przeznaczyć od 2 do 3 miliardów funtów na, jak mówi szef laburzystów, zindywidualizowaną opiekę nad pacjentami. Cierpiący na raka, zamiast leżeć w szpitalu będą leczeni w domach i odwiedzani przez pielęgniarkę. Ma to pozwolić nie tylko zaoszczędzić pieniądze wydawane na szpitale i personel medyczny, ale również dać możliwość choremu przebywania w domu, wśród bliskich. – Mamy w planach zreformowanie służby zdrowia. Zapewnimy w ciągu najbliższych pięciu lat fachową opiekę pielęgniarską dla wszystkich pacjentów chorych na raka. Skorzysta z tego 1,6 mln ludzi – zapowiedział premier. Brown dodawał również, że część pieniądzy przeznaczonych będzie na zwiększenie ilości badań i diagnostykę, co pozwoli wykrywać raka we wczesnym stadium, a to zwiększy szanse pacjentów na wyleczenie. Nawet jeśli opozycja zarzuca rządowi, że jest to kolejna obietnica bez pokrycia i zwykła walka o głosy wyborców, trzeba przyznać, że temat raka od dłuższego czasu jest w Wielkiej Brytanii na wokandzie. Nic dziwnego – choroba ta staje się epidemią XXI wieku. Na Wyspach Brytyjskich, jak podaje instytut Cancer Research UK, rocznie na raka zapada prawie 300 tysięcy mieszkańców, a ten odsetek w ciągu ostatnich 30 lat wzrósł aż o 25 procent. Najwięcej osób choruje na raka piersi (16 proc. wszystkich zachorowań) oraz jelita grubego i płuc (po 13 proc.). W 2007 roku na raka umarło 155 tysięcy osób i była to przyczyna jednej czwartej wszystkich zgonów na Wyspach.

Mam raka: Zostać czy wracać?
– Zostałem i myślę, że ta decyzja uratowała mi życie – mówi 35-letni Tomek z Częstochowy. W ubiegłe wakacje, podczas urlopu w Polsce, badania zlecone mu przez lekarza wykazały, że ma raka prostaty. – Byłem zrozpaczony i nie wiedziałem co robić. Wyniki odebrała moja żona, kiedy ja byłem już w Anglii, bo urlop mi się skończył. Kiedy się o tym dowiedziałem, stwierdziłem, że rzucam wszystko i wracam do Polski. Wtedy to znajomi poradzili mi, żebym skontaktował się z lekarzem w Wielkiej Brytanii, że tu opieka medyczna jest o wiele lepsza. O tej decyzji przeważył komentarz lekarza z Polski, który powiedział mojej żonie, cytując, jeśli mu życie miłe to niech nie wraca – opowiada Tomek. I nie chodziło bynajmniej o onkologów, bo ci w Polsce są świetnymi specjalistami, ale raczej brak specjalistycznego sprzętu, leków, kolejki. – Poszedłem więc tu w Anglii do lekarza na wizytę, opowiedziałem mu, z pomocą tłumacza, o swoich problemach, wysłuchał mnie i powiedział, że skontaktują się ze mną w ciągu dwóch tygodni. Po trzech godzinach dostałem telefon, że jestem umówiony na wizytę za dwa dni. Później wszystko poszło szybko i sprawnie, w błyskawicznym tempie zrobiono mi wszystkie badania, przydzielono pielęgniarkę, która się mną opiekuje, przepisano leki, za które nie muszę płacić, skierowano na leczenie do specjalistycznej kliniki. Dziś czuję się dobrze i – jak mówią lekarze – mam ogromne szanse na wyleczenie – wyznaje. 
Czy decyzja Tomka była słuszna? Statystyki mówią same za siebie. Podczas gdy na Zachodzie nawet połowa chorych na raka zostaje wyleczona, to w Polsce ten odsetek jest mniejszy niż jedna trzecia. W takich krajach jak Wielka Brytania nawet w 80 procentach przypadków wykrywa się nowotwór we wczesnym stadium, umożliwiającym skuteczne leczenie, w Polsce rak zostaje rozpoznany we wczesnej fazie w zaledwie co piątym przypadku. O ile w większości krajów zachodnioeuropejskich nakłady na onkologię wynoszą ponad 200 euro na jednego mieszkańca rocznie (Niemcy – 214 euro, Szwecja – 207), o tyle Polska przeznacza zaledwie 41 euro, czyli aż cztery razy mniej. Do tego dochodzi jeszcze dostępność do badań i leków – w tym przypadku również o wiele niższa niż w innych krajach. Polscy onkolodzy wielokrotnie apelowali do minister zdrowia o zwiększenie nakładów na walkę z rakiem. „Każdego roku u 140 tys. Polaków wykrywa się nowotwór. 90 tys. umiera. W krajach, w których na diagnozowanie i leczenie raka przeznacza się odpowiednie środki, można uratować połowę pacjentów. W Polsce zaledwie jedną trzecią. Obecnie pracuje u nas około 350 onkologów, to znaczy o połowę mniej w stosunku do potrzeb” – pisali w jednej z wielu interpelacji. Pieniędzy jest mało, mimo, że obecna minister zdrowia Ewa Kopacz deklaruje, że onkologia jest dla niej priorytetem. Wprowadzony w 2006 roku Narodowy Program Zwalczania Chorób Nowotworowych, na który przeznaczono 3 miliardy złotych, wciąż nie spełnia to wszystkich potrzeb. – Brakuje sprzętu, personelu, leków – alarmują onkolodzy. W Polsce kompleksową opiekę nad chorymi zapewniają tylko trzy szpitale kliniczne i trzy ośrodki regionalne: w Warszawie, Krakowie i Gliwicach. Efekty: wielodniowe kolejki w oczekiwaniu na badania, w sytuacjach kiedy często liczy się każdy dzień. O ile widać duże postępy w leczeniu w przypadku najpopularniejszych form tej choroby, jak raka piersi czy płuc, o tyle w przypadku innych nowotworów opieka medyczna kuleje. Tymczasem chorych na raka z roku na rok przybywa – jak prognozuje Polska Unia Onkologii w 2010 roku na raka zachoruje kolejnych 160 tysięcy Polaków, a z tego powodu umrze około 100 tysięcy ludzi. Niestety, często winni są też sami pacjenci, którzy ignorują badania profilaktyczne – na mammografię w Polsce zgłasza się co trzecia kobieta w wieku 50 – 69 lat, mimo że takie badanie przysługuje jej bezpłatnie i bez skierowania. Na cytologię, którą raz na trzy lata powinny robić kobiety w wieku od 25 do 59 lat, przychodzi zaledwie co dziesiąta. Tymczasem wczesna diagnostyka wielokrotnie zwiększa szanse na wyleczenie. – Inwestycje w programy badań przesiewowych opłacają się na dłuższą metę. Prewencja stanowi najbardziej skuteczny i najtańszy sposób ograniczenia do minimum przypadków śmierci na raka – wielokrotnie przekonywała Andrulla Wasiliu, komisarz ds. Zdrowia Unii Europejskiej.
Pozytywne jest to, że mimo iż coraz więcej ludzi cierpi na nawotwory – rocznie zapada na tę chorobę ponad 3 miliony Europejczyków – to coraz wiecej osób wygrywa walkę z nią. Największe różnice zauważalne są w bogatych krajach Zachodu. Jak podaje Cancer Research UK, liczba zgonów spowodowanych rakiem w Wielkiej Brytanii w ciągu ostatnich 30 lat zmniejszyła sie dwukrotnie. Poprawę widać również w Polsce, ale te wskaźniki jak na razie są o wiele niższe.
Walka z nowotworami jest też jednym z priorytetowych działań Unii Europejskiej. Państwa Wspólnoty podjęły działania, których celem jest zmniejszenie zachorowalności o 15 procent w ciągu najbliższych dzięsieciu lat, co oznacza około 510 tysięcy nowych przypadków mniej.

Ilona Blicharz / Fot. GETTY IMAGES

Polacy Online – Portal Polaków w UK >>

Zmarła Jade Goody >>