Co wiemy o Świętym Mikołaju?

Chociaż każdy zna tę postać, mało kto wie, kim tak naprawdę był Święty Mikołaj i jaka jest jego historia.

Skąd wziął się Mikołaj?

Nie do podważenia jest fakt, że Święty Mikołaj to postać historyczna, jego przeszłość jest lekko mglista, a mnogość legend na jego temat nie pozwala dokładnie ustalić wszystkich faktów. Mikołaj urodził się około 270 roku w mieście Patarze w Azji. Przyszedł na świat jako dziecko bardzo religijnych Teofana i Nonny, którzy byli zamożnymi obywatelami miasta. Według podań od najmłodszych lat mały Mikołaj wykazywał się dużą pobożnością, przez co jego wujek zasugerował mu duszpasterstwo. Po święceniach kapłańskich, podczas swoich podróży dokonał podobno wielu cudów. Kiedy przybył do Myry Licyjskiej objął tam urząd biskupi. Za czasów prześladowań chrześcijan Mikołaj trafił do więzienia, jednak po kilku latach na mocy edyktu mediolańskiego cesarza Konstantyna Wielkiego z 313 roku został uwolniony.

Biskup Mikołaj w służbie potrzebującym

Liczne legendy mówią o dobrych uczynkach Mikołaja z Myry. Jedna z nich głosi, że gdy pewien mężczyzna żył na skraju nędzy, zmuszony był sprzedać swoje trzy córki do domu publicznego. Gdy tylko biskup dowiedział się o tym, wrzucił potrzebującemu ojcu sakiewki z pieniędzmi przez komin, a te nieoczekiwanie wpadły do pończoch i trzewików, które córki powiesiły przy kominku, by się wysuszyły. Stąd pochodzi zwyczaj zakładania ozdobnych skarpet przy kominku, w których Mikołaj zostawia prezenty, gdy wszyscy śpią. Ta i wiele innych historii, opisujących szlachetne czyny Mikołaja przyczyniły się do jego beatyfikacji. Za sprawą rybaków, żeglarzy i kupców jego kult zaczął się bardzo szybko rozszerzać na cały świat. Biskup Mikołaj zmarł 6 grudnia między 345 a 352 rokiem. To właśnie tego dnia, na jego cześć, zgodnie z tradycją zostawiamy sobie nocą prezenty, tak by nie zostać zauważonym.

Święty Mikołaj we współczesnej kulturze

Nie zawsze Święty Mikołaj był poczciwym, siwym dziadkiem, który nosi czerwoną czapkę. Biskup z Miry znacznie różnił się od tego, którego w każde święta Bożego Narodzenia pokazują reklamy w telewizji. Choć dawne rysunki ukazują świętego jako starszego pana z siwą brodą, to daleko mu do wizerunku, który dziś jest utrwalany. Kiedyś jego ubiór był po prostu biskupim strojem. Obraz Świętego Mikołaja zmienił się dopiero w 1931 roku za sprawą popularnych reklam Coca-Coli. Wtedy to amerykański ilustrator Huddon Sundblom narysował współcześnie znanego grubego, sympatycznego dziadzia z brodą w czerwono-białym kostiumie. Modelem rysownika, który stał się pierwowzorem Mikołaja był jego przyjaciel i sąsiad, emerytowany sprzedawca o imieniu Lou Prentiss. Dodatkową inspiracją był wiersz Clement’a Moura „Wizyta Świętego Mikołaja”, w którym święty jawi się jako elf w miniaturowych saniach, które ciągną malutkie renifery. Taka wizja przyjęła się w kulturze niemal na całym świecie.

Chociaż wygląd Mikołaja zmieniał się przez lata, to tradycja obdarowywania pozostała. Warto uczyć najmłodszych o historii biskupa z Miry, bo istotą działalności Świętego Mikołaja było nie otrzymywanie prezentów, a ich dawanie