Życie w UK

Oto kluczowe elementy nowego porozumienia między UK i UE. Która strona zwyciężyła w danym obszarze negocjacji?

Fot. Getty

Oto kluczowe elementy nowego porozumienia między UK i UE. Która strona zwyciężyła w danym obszarze negocjacji?

Deal Z Uk

Oto jest – nowe, liczące ponad 1200 stron, porozumienie w sprawie przyszłych stosunków między UE i Wielką Brytanią. Umowa obejmuje szeroki zakres tematów – od handlu i ceł, przez usługi finansowe, przemysł samochodowy i lotniczy oraz politykę dotyczącą zwalczania przestępczości, aż po rolnictwo i politykę w zakresie rybołówstwa. Zobaczcie, jakie dokładne ustalenia znalazły się w treści umowy oraz która strona wyszła z danego obszaru negocjacji zwycięsko. 

Umowa w sprawie przyszłych stosunków między UE i Wielką Brytanią została podpisana przez Borisa Johnsona i przewodniczącą Komisji Europejskiej Ursulę von der Leyen 24 grudnia o godz. 14:30. Oto jej najważniejsze postanowienia:

HANDEL UE – UK

  • Umowa nie przewiduje żadnych taryf celnych ani kwot importowych w wymianie handlowej między UK a krajami UE. To pierwsza tego typu umowa zawarta przez kraje Wspólnoty;
  • Umowa nie przewiduje żadnych ceł na towary w obrocie handlowym między Wielką Brytanią i UE, ani żadnych ograniczeń co do ilości i rodzaju przewożonych towarów;
  • Na mocy umowy wprowadzone zostaną jednak pewne bariery pozataryfowe – jedną z nich będzie na przykład „reguła pochodzenia”;
  • Umowa obejmuje handel transgraniczny o wartości ponad £600 mld rocznie;
  • Umowa przewiduje wprowadzenie ceł w przyszłości, jeśli pomiędzy stronami dojdzie do sporu w zakresie stosowanych norm lub udzielanej przedsiębiorstwom pomocy państwa;
  • Wielka Brytania może od teraz podpisywać umowy o wolnym handlu z innymi państwami, ponieważ opuściła jednolity rynek UE.

Kto zwyciężył w negocjacjach? 
Eksperci nie mają wątpliwości – w tym obszarze negocjacji zdecydowanie zwyciężyła Wielka Brytania, która otrzymała bardzo korzystny dostęp do jednolitego rynku UE, a jednocześnie uzyskała możliwość zawierania odrębnych porozumień handlowych z krajami trzecimi.

ZOBACZ TEŻ: Trwa wyścig z czasem. Czy państwa członkowskie UE zgodzą się do 31 grudnia na tymczasowe stosowanie umowy handlowej z UK?

CŁA I BIUROKRACJA PO BREXICIE

  • Prowadzenie działalności gospodarczej na terenie Unii Europejskiej będzie bardziej kosztowne, ponieważ przedsiębiorcy będą związani nowymi obostrzeniami. Na przykład „reguła pochodzenia” nałoży na firmy obowiązek poświadczenia stosownym certyfikatem pochodzenia towarów wwożonych na teren Wspólnoty;
  • Obie strony zgodziły się ograniczyć biurokrację celną i przyspieszyć działania na granicach poprzez ustanowienie kategorii „zaufanych handlowców”;
  • Strony zgodziły się na dodatkową współpracę w portach obsługujących statki typu „roll-on roll-off”, takich jak Dover i Holyhead;
  • Handel winem, lekami, samochodami i chemikaliami będzie podlegał dodatkowym ustaleniom.

Kto zwyciężył w negocjacjach? 
Tu eksperci wskazują delikatną wygraną Unii Europejskiej. Wielka Brytania opowiadała się za jak najbardziej „bezproblemowym” handlem, ale umowa wprowadziła pewne istotne bariery pozataryfowe. 

PRZEMYSŁ SAMOCHODOWY PO BREXICIE

  • Brytyjscy producenci samochodów mogą używać części pochodzących zza oceanu;
  • Brytyjskie firmy samochodowe na północnym wschodzie będą mogły pozyskiwać 60 proc. części spoza Wielkiej Brytanii i UE – i nadal eksportować samochody do krajów Wspólnoty;
  • Poziom ten będzie jednak obniżany w kolejnych latach, a firmy będą miały czas na zaadaptowanie się do nowej sytuacji. 

Kto zwyciężył w negocjacjach? 
W tym obszarze negocjacji zdecydowanym zwycięzcą jest UK, ponieważ UE nie chciała się zgodzić na jakikolwiek okres przejściowy

 

 

 

DOTACJE I POMOC PAŃSTWA PO BREXICIE

  • Obie strony muszą otwarcie informować się o dotacjach, których udzielają firmom, aby te nie uzyskały w sposób nieuczciwy przewagi nad innymi firmami;
  • UE i Wielka Brytania muszą ustanowić niezależny organ nadzorujący pomoc państwową;
  • Nie ma ustalonego limitu pomocy państwowej, a każde takie dofinansowanie będzie rozpatrywane indywidualnie dla każdego przypadku.

Kto zwyciężył w negocjacjach? 
Tu w negocjacjach możemy mówić o remisie. Wielka Brytania nie będzie związana zasadami dotyczącymi „pomocy państwa” obowiązującymi w UE, ale nie będzie sobie mogła tu też pozwolić na całkowitą swobodę.

USŁUGI FINANSOWE PO BREXICIE

  • Skończy się swobodny przepływ usług finansowych, co oznacza, że firmy brytyjskie będą musiały przestrzegać przepisów obowiązujących w poszczególnych państwach członkowskich;
  • Umowa nie przewiduje „równoważności”, a zatem instytucje finansowe, takie jak banki, nie będą mogły sprzedawać swoich usług na jednolitym rynku UE z londyńskiego City;
  • Wspólna deklaracja dotycząca wzmocnionej współpracy w zakresie nadzoru finansowego nie zostanie przyjęta przynajmniej do marca;

Kto zwyciężył w negocjacjach? 
W tym obszarze negocjacji zdecydowanym zwycięzcą okazała się UE.

ZAPEWNIENIE UK I UE RÓWNYCH SZANS

  • Umowa nie zobowiązuje Wielkiej  Brytanii do „dynamicznego dostosowania się” do standardów obowiązujących w Unii Europejskiej;
  • Obie strony zgadzają się na klauzulę o „braku regresji”, co oznacza, że nie mogą obniżać swoich standardów, by osiągnąć przewagę konkurencyjną w handlu;
  • Klauzula o „braku regresji” dotyczy takich obszarów jak ochrona środowiska, prawa socjalne i prawa pracy oraz przejrzystości podatkowej;
  • Wielka Brytania zgodziła się na „mechanizm równoważący”, w ramach którego Unia Europejska może nałożyć cła w odpowiedzi na działania Wielkiej Brytanii skutkujące osiągnięciem przez brytyjskie firmy nieuczciwej przewagi.

Kto zwyciężył w negocjacjach? 
W tym przypadku można mówić o delikatnym zwycięstwie Wielkiej Brytanii, ponieważ nie będzie ona musiała podążać za zmianami standardów w UE. Jednak jeśli standardy w UK zbytnio się obniżą, to dostęp brytyjskich firm do jednolitego rynku może zostać ograniczony. Wielka Brytania nie może też obniżać standardów, aby zapewniać sobie przewagę konkurencyjną. 

Nie przegap: Umowa między UE a Wielką Brytanią jest dobrą wiadomością dla Polaków – zapewnia minister Szymański

ROZWIĄZYWANIE SPORÓW PO BREXICIE

  • Nie będzie jurysdykcji Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej;

  • Każda ze stron może wprowadzić taryfy celne w wymianie handlowej. Natomiast jeśli jedna ze stron stwierdzi, że decyzja jest niesprawiedliwa, to będzie ją mogła skierować do organu arbitrażowego;
  • Rada Partnerstwa złożona z przedstawicieli UE i Wielkiej Brytanii będzie nadzorować wdrażanie niniejszej umowy;
  • W przypadku braku porozumienia między stronami, wiążącą decyzję podejmie Międzynarodowy Trybunał Arbitrażowy;
  • Taryfy może nałożyć tylko arbiter (sędzia rozjemczy), natomiast UE nie może nałożyć jednostronnie tzw. „taryf błyskawicznych”. 

Kto zwyciężył w negocjacjach? 
W tym obszarze negocjacji zdecydowanie wygrała strona brytyjska, ponieważ Londyn od początku chciał pozostawać poza jurysdykcją TSUE. Ustanowiony mechanizm rozwiązywania sporów będzie oparty na prawie międzynarodowym. 

RYBOŁÓWSTWO PO BREXICIE

  • Wielka Brytania odzyska 25 proc. obecnych kwot połowowych UE, wartych £146 mln rocznie;
  • Nastąpi to jednak dopiero po okresie przejściowym, który potrwa 5,5 roku i który umożliwi unijnym rybakom poszukiwanie innych łowisk;
  • Pod koniec okresu przejściowego Wielka Brytania będzie odpowiadać za ok. 2/3 swoich połowów;
  • Od 2026 r. będą się odbywać coroczne negocjacje w sprawie zakresu dostępu rybaków z UE do wód terytorialnych UK;

Kto zwyciężył w negocjacjach? 
W tym obszarze negocjacji eksperci wskazują na delikatną wygraną Unii Europejskiej, ponieważ Wielka Brytania poszła ostatecznie w tym zakresie na daleko idące ustępstwa. Początkowa oferta Londynu zakładała odzyskanie 80 proc. kwot połowowych UE w ciągu trzech lat.

ROLNICTWO PO BREXICIE

  • Obie strony umowy mogą zachować własne standardy sanitarne.
  • Przesyłki rolno-spożywcze z Wielkiej Brytanii będą jednak musiały posiadać świadectwa zdrowia i będą poddawane kontrolom sanitarnym;
  • Rolnicy będą beneficjentami zerowych ceł i zerowych kwot importowych;

Kto zwyciężył w negocjacjach? 
Z tego obszaru negocjacji zdecydowanie zwycięsko wyszła Wielka Brytania. Dla brytyjskich rolników brak ceł w wymianie handlowej to zdecydowanie lepsza opcja, niż prowadzenie handlu na zasadach WTO, gdzie stawki na niektóre produkty mogłyby sięgnąć nawet 40 proc.!

LOTNICTWO I TRANSPORT SAMOCHODOWY

  • Unia Europejska nie nie będzie automatycznie uznawać brytyjskich projektów i produktów lotniczych;
  • Nastąpi to dopiero w momencie, gdy Unia nabierze zaufania do zdolności Wielkiej Brytanii do wprowadzenia niezbędnych regulacji;
  • Obie strony zobowiązały się skutecznie zarządzać wizami i rozwiązaniami na granicy niezbędnymi dla firm transportowych.

Kto zwyciężył w negocjacjach? 
W tym obszarze negocjacji delikatnie zwyciężyła Unia Europejska
, ponieważ Wielka Brytania liczyła na większe ustępstwa w zakresie lotnictwa. 

PRZESTĘPCZOŚĆ, BEZPIECZEŃSTWO I EKSTRADYCJA 

  • Obie strony będą współpracować w sprawach z zakresu terroryzmu i poważnych przestępstw;
  • Wielka Brytania nie będzie już miała dostępu w czasie rzeczywistym do DNA, odcisków palców i informacji o pasażerach linii lotniczych, ale szybko je otrzyma;
  • Wielka Brytania traci członkostwo w agencjach Europol (Agencji Unii Europejskiej ds. Współpracy Organów Ścigania) i Eurojust (Europejskiej Jednostce Współpracy Sądowej), ale Londyn pozostanie z tymi organizacjami w ścisłym kontakcie;
  • Obie strony będą ściśle współpracować w zakresie ekstradycji, ale ochrona będzie wykraczać poza Europejski Nakaz Aresztowania. 

Kto zwyciężył w negocjacjach? 
Zwycięsko z negocjacji w tym obszarze wyszła Wielka Brytania
, która dodatkowo uzyskała prawo do deportowania zagranicznych przestępców.

CZYTAJ TEŻ: Przyjazd i wizyta u rodziny w UK po Brexicie – oto wszystko, co powinieneś wiedzieć na ten temat!

PODRÓŻE I MIGRACJE PO BREXICIE

  • Wczasowicze z UK będą mogli zwiedzać kraje UE przez 90 dni bez wizy;
  • Osoby podróżujące służbowo nie będą musiały posiadać zezwoleń na pracę w UE, o ile ich pobyt na terenie Wspólnoty nie przekroczy 90 dni w dowolnym 180-dniowym okresie. 
  • Unijne paszporty dla zwierząt domowych tracą ważność z dniem 1 stycznia 2021 r.;
  • Z końcem okresu przejściowego zakończy się swobodny przepływ osób, który zostanie zastąpiony przez UK punktowym systemem imigracyjnym.

Kto zwyciężył w negocjacjach? 
W tym obszarze negocjacji zdecydowanie zwycięsko wyszła Wielka Brytania
, która uzyskała możliwość swobodnego kształtowania polityki migracyjnej. 

EDUKACJA I KWALIFIKACJE PO BREXICIE

  • Wielka Brytania wycofa się z programu wymiany uniwersyteckiej „Erasmus”, zastępując go tańszym programem „Turing”;
  • Nie będzie automatycznego, wzajemnego uznawania kwalifikacji zawodowych, m.in. lekarzy, weterynarzy i inżynierów;
  • Umowa zapewnia jednak ramy dla wprowadzenia systemu uznawania dyplomów;
  • Uznawanie kwalifikacji prawników będzie objęte osobną umową.

Kto zwyciężył w negocjacjach? 
W tym obszarze negocjacji zwyciężyła Unia Europejska
, ponieważ Wielka Brytania dążyła do wprowadzenia kompleksowego, wzajemnego uznawania kwalifikacji zawodowych. 

ZDROWIE I SYSTEM OPIEKI SPOŁECZNEJ PO BREXICIE

  • Europejska karta ubezpieczenia zdrowotnego (European Health Insurance Card, EHIC) będzie nadal ważna, w związku z czym obywatele UK będą mieli dostęp do bezpłatnej opieki zdrowotnej na kontynencie;
  • Strony zobowiązują się do koordynowania przepisów dotyczących zabezpieczenia społecznego, umożliwiając m.in. osobom mieszkającym za granicą dostęp do emerytury;
  • Umowa uniemożliwia pobieranie zasiłków na dziecko poza granicami UK oraz krajów Wspólnoty.

Kto zwyciężył w negocjacjach? 
W tym obszarze negocjacji zwyciężyła Wielka Brytania
, ponieważ Londyn zachowa kontrolę nad świadczeniami socjalnymi dla migrantów z UE, a wczasowicze z UK wciąż będą mogli korzystać z bezpłatnej opieki zdrowotnej w ramach karty EKUZ. 

IRLANDIA PÓŁNOCNA PO BREXICIE

  • Irlandia Północna będzie musiała przestrzegać zasad jednolitego rynku, aby granica z Irlandią pozostała otwarta;
  • Irlandia Północna pozostanie częścią brytyjskiej strefy celnej, ale z uwagi na dostęp do unijnej strefy celnej na Morzu Irlandzkim zostaną wprowadzone odpowiednie procedury;
  • Fizyczne kontrole będą miały miejsce w fabrykach i na farmach, ale nie bezpośrednio na granicy;
  • Ulster nadal będzie podlegać wielu przepisom UE nadzorowanym przez Trybunał Sprawiedliwości UE.

Kto zwyciężył w negocjacjach? 
W sprawie Irlandii Północnej osiągnięty został kompromis.
 

author-avatar

Marek Piotrowski

Zapalony wędkarz, miłośnik dobrych kryminałów i filmów science fiction. Chociaż nikt go o to nie podejrzewa – chodzi na lekcje tanga argentyńskiego. Jeśli zapytacie go o jego trzy największe pasje – odpowie: córka Magda, żona Edyta i… dziennikarstwo śledcze. Marek pochodzi ze Śląska, tam studiował historię. Dla czytelników „Polish Express” śledzi historie Polaków na Wyspach, które nierzadko kończą się w… więzieniu.

Przeczytaj również

Wynajem mieszkania w UK tańszy niż rata kredytu? Niekoniecznie!Wynajem mieszkania w UK tańszy niż rata kredytu? Niekoniecznie!Błędne ostrzeżenie Uisce Éireann dotyczące spożycia wodyBłędne ostrzeżenie Uisce Éireann dotyczące spożycia wodyPrzedsiębiorstwa wodociągowe pompują gigantyczną ilość ścieków do wodyPrzedsiębiorstwa wodociągowe pompują gigantyczną ilość ścieków do wodyWielka Brytania uruchomi program odstraszania nuklearnegoWielka Brytania uruchomi program odstraszania nuklearnegoRusza śledztwo w sprawie Polaka, który zabił siebie i dwie córki. Czy można było uniknąć tragedii?Rusza śledztwo w sprawie Polaka, który zabił siebie i dwie córki. Czy można było uniknąć tragedii?Holenderski senat odrzucił przepisy antydyskryminacyjne w miejscu pracyHolenderski senat odrzucił przepisy antydyskryminacyjne w miejscu pracy
Obserwuj PolishExpress.co.uk na Google News, aby śledzić wiadomości z UK.Obserwuj