Miało być „PLUS” £350 mln tygodniowo, a jest nawet „MINUS” £800 mln. Eksperci szacują realny koszt Brexitu

Fot. Getty

Bus Brexit

Od referendum ws. Brexitu minęło już 5 lat. Jak zatem wyglądają realne zyski/koszty Brexitu? Eksperci szacują, że zamiast obiecywanych w kampanii Vote Leave £350 mln tygodniowo więcej w budżecie UK, jest £800 mln tygodniowo mniej. 

„Wysyłamy do UE £350 mln funtów tygodniowo. Zamiast tego sfinansujmy nasz NHS” – to było jedno z głównych haseł kampanii Vote Leave na rzecz wyjścia UK z Unii Europejskiej. Hasło, które z tego okresu zostało najlepiej zapamiętane i które miliony ludzi skłoniły do zagłosowania za opuszczeniem struktur Wspólnoty. A ile z tego hasła zostało 5 lat po Brexicie? Czy Wielka Brytania rzeczywiście odzyskała swoje pieniądze i jest teraz bogatsza o £350 mln tygodniowo? Wielu ekspertów nie ma wątpliwości, że zyski z bycia członkiem UE były znacznie większe, niż to, że Wielka Brytania więcej wpłacała do budżetu Wspólnoty, niż bezpośrednio z niego otrzymywała. Przede wszystkim Zjednoczone Królestwo znacząco zyskiwało na możliwości prowadzenia z krajami UE niczym nieograniczonego handlu. 

• Settled status: Obywatele UE dostaną dodatkowe 28 dni na złożenie wniosku? Home Office będzie wysyłać ponaglenia

Koszty wyjścia UK z UE

Niektórzy eksperci twierdzą, że Wielka Brytania zaczęła notować straty związane z opuszczeniem Wspólnoty już w pierwszym dniu po referendum, ponieważ właśnie wtedy mocno na wartości stracił funt szterling (w dniach 23 -27 czerwca 2016 r. kurs funta spadł o 11 proc. w stosunku do dolara amerykańskiego i 8 proc. w stosunku do euro). Analitycy z London School of Economics ustalili, że w wyniku tej rekordowej deprecjacji brytyjskiej waluty ceny konsumpcyjne w UK wzrosły o 2,9 pkt proc. w ciągu dwóch lat po referendum, co przełożyło się na wzrost kosztów utrzymania przeciętnego brytyjskiego gospodarstwa domowego o £870 rocznie. Innym, niemal natychmiastowym skutkiem zagłosowania za wyjściem Wielkiej Brytanii z UE, był znaczący spadek inwestycji biznesowych. Wiele firm anulowało w tym czasie swoje plany ekspansji w UK z powodu zamieszania związanego z przyszłymi relacjami handlowymi na linii UK – UE. Według szacunków, gdyby inwestycje w UK nie wyhamowały na skutek Brexitu, to z końcem 2019 r. byłyby one o 10 proc. wyższe, niż były rzeczywiście. Z analizy University of Sussex’s UK Trade Policy Observatory z 2018 r. wynika, że wynik referendum ws. Brexitu zmniejszył liczbę zagranicznych projektów inwestycyjnych w UK o 16–20 proc.

• ZOBACZ: Mija piąta rocznica referendum ws. Brexitu. Brytyjczycy wciąż są mocno podzieleni w kwestii wyjścia z UE

Ile UK realnie traci na wyjściu z UE?

Różnego typu analizy porównawcze, w których wzrost gospodarczy UK był zestawiany z wynikami gospodarczymi czołowych gospodarek świata (w tym Francji, Niemiec, Kanady czy Stanów Zjednoczonych), pokazują, że Wielka Brytania mocno straciła na opuszczeniu Wspólnoty. W analizach brane były pod uwagę przede wszystkim dwa czynniki – mniejsza liczba zagranicznych inwestycji na Wyspach i wzrost wydatków gospodarstw domowych, który był efektem spadającej wartości funta. Eksperci oszacowali, że do końca 2019 r. Brexit kosztował Wielką Brytanię 1 – 2 proc. PKB rocznie, czyli od £20 mld do £40 mld rocznie. A to, ujmując to w kategoriach prezentowanych przez stronę Vote Leave podczas kampanii referendalnej, oznacza stratę od £400 mln do £800 mln tygodniowo. 

Z kolei z badań przeprowadzonych przez think tank Centre for European Reform wynika, że Brexit ograniczył eksport towarów z Wielkiej Brytanii o 11 proc., czyli spowodował straty rzędu £7,7 mld. I choć, jak twierdzi rząd, nowe umowy o wolnym handlu przyniosą UK duże korzyści, to jednak, jak dodaje wielu ekspertów, nie zastąpią one Wielkiej Brytanii możliwości swobodnego handlowania ze Wspólnotą – największym partnerem handlowym Wielkiej Brytanii. – Niemal wszyscy ekonomiści spodziewają się dalszego obniżenia wzrostu gospodarczego, ponieważ handel z UE staje się coraz bardziej kosztowny. Modele dotyczące handlu sugerują, że pełne dostosowanie gospodarki do Brexitu może zająć dekadę – zaznacza Thomas Sampson z London School of Economics.