Kulinaria: Uwielbiana i przeklęta – papryka chili

Wszystko zaczęło się od Krzysztofa Kolumba i chęci znalezienia drogi morskiej do Indii. Jak wiemy, znalazł niechcący coś innego i dobrze się stało, bo właśnie z Ameryki pochodzi papryka. Nadał jej nazwę „pimenta” jako coś bardziej mocnego i ostrego niż znany pieprz.

Przywiezienie papryki do Europy przyczyniło się do detronizacji pieprzu oraz spadku jego ceny. Na Karaibach nazwano ją ahi, w Meksyku chili lub tchili.

W Brazylii quixa. Agresywny smak wykorzystywany był w torturach przez Inków, Majów i Azteków.

Nacierano nią również groty strzał. Nie wszyscy Europejczycy byli jednak gotowi na tak bardzo agresywny smak.

Niemcy i Francuzi dodawali ją do piwa w celu wzmocnienia smaku i konserwacji. Anglicy stosowali ją do marynat. Mieszkańcy Afryki, Arabowie i Azjaci uznali ją za rewelację. Chroniła przed bakteriami i pasożytami.

Na Bałkany i Środkowy Wschód  chili dotarła prawdopodobnie z Azji i Indonezji, gdzie spopularyzowali ją Hiszpanie i Portugalczycy. Dla Węgra papryka jest przyprawą narodową. Doprawia nią swoje słynne gulasze.

Specjalność Katalonii i kraju Basków kiełbaski, zwane „chorizo” zawdzięczają swój kolor i smak właśnie papryce.

Wchodzi ona w skład harissy (arabskiej pasty), sosów, marynat,  hinduskich chutney-ów i curry, chińskich kung pao i czerwonej oliwy jiao-jou, nie mówiąc o tysiącu meksykańskich sosów. Jednym słowem jest wszędzie. Uwielbiana i przeklinana.

KALIFORNIJSKIE CHILI Z TRZEMA FASOLAMI

Składniki:

2 łyżki oliwy z oliwek

1 szklanka posiekanej cebuli

1 zielona papryka, grubo posiekana

1 puszka czarnej fasoli, odcedzonej i opłukanej

1 puszka czerwonej fasoli, odcedzonej i opłukanej

1 puszka wielkiej fasoli np. Jasiek

1 puszka pokrojonych w kostkę pomidorów

1/2 szklanki wytrawnego czerwonego wina

1 łyżeczka chili w proszku (opcjonalnie – bardzo ostre)

1 łyżeczka cukru

1 łyżeczka  kminku,

1 łyżeczka liści bazylii

1 łyżeczka czosnku

1 łyżeczka oregano

1 szczypta soli

1 szczypta czarnego pieprzu,

Kalorie: 197  Cholesterol: 0 mg

SPOSÓB PRZYGOTOWANIA:

Rozgrzewamy olej w dużym rondlu na średnim ogniu. Dodajemy cebulę i zieloną paprykę gotujemy mieszając delikatnie przez 10 minut.

Mieszamy z fasolą, pomidorami i pozostałymi składnikami. Doprowadzamy do wrzenia. Zmniejszamy ogień do minimum; gotujemy na małym ogniu następne 15 minut, mieszając od czasu do czasu. Gotowe.

PIKANTNE UDKA Z KURCZAKA Z GRUSZKAMI I MORELAMI

Składniki:

4 szt. udek z kurczaka

3 łyżki oleju rzepakowego

2 łyżki przyprawy do kurczaka pikantnej

1 szklanka rosołu z kury (1 kostka)

3 szt. gruszki

8 szt. moreli suszonych

3 szt. cebule

4 łyżki chrzanu ze śmietanką lub z jajkiem

4 gałązki natki pietruszki

sól morska

pieprz kolorowy ziarnisty

chili pieprz cayenne (wg uznania zaostrza potrawę)

tymianek

Przyprawę do kurczaka mieszamy z połową chili i olejem rzepakowym. Marynujemy udka z kurczaka, przekładamy do lodówki na min. 20 minut (jeżeli jest to możliwe najlepiej marynować udka przez noc).

W rondelku, na rozgrzanym oleju, podsmażamy pokrojoną w kostkę cebulę i pokrojone w ćwiartki gruszki (ze skórą, bez gniazd nasiennych).

Doprawiamy tymiankiem, chili, kolorowym pieprzem. Pod koniec dodajemy pokrojone na pół suszone morele, zalewamy rosołem i dusimy około 5 minut.

Udka z kurczaka obsmażamy na patelni. Do żaroodpornego naczynia przelewamy uduszone owoce, układamy na nich kurczaka. Doprawiamy solą i pieprzem, dodajemy pietruszkę dla aromatu, a następnie przykrywamy naczynie folią aluminiową.

Kurczaka pieczemy przez ok. 25 minut w temperaturze 180°C. Udka podajemy np. z domowym delikatnym chrzanem, udekorowane natką pietruszki.