Jak mieć wesołe święta i nie spłukać się doszczętnie. Tanie prezenty w 6 krokach

Dzwoneczki, pachnące sklepy, święty Mikołaj i prezenty. Dobre jedzenie, picie, a potem debet i post przez cały rok? Niekoniecznie, jeśli zaczniesz kontrolować swoje wydatki i staniesz się panem własnych decyzji.

Nie zrób sobie finansowej krzywdy w te święta! Fot. Getty

– Jeśli o kimś pamiętasz, daj mu prezent, stoły świąteczne powinny być suto zastawione, każdego powinno się ugościć – Peter Tutton, szef organizacji, zajmującej się poradami ekonomicznymi dla konsumentów wymienia świąteczne stereotypy. Ma doświadczenie, bo do jego stowarzyszenia regularnie w styczniu zgłasza się najwięcej osób z prośbą o radę jak poradzić sobie z poświątecznym zadłużeniem. W tym roku próbowali pomóc ponad 60 tys. osób…

Jak wiadomo, lepiej zapobiegać niż leczyć, więc StepChange dzieli się radami dla tych, którzy chcą mieć wesołe święta i nie wspominać ich z grozą przez resztę roku.

1. Zbadaj swój emocjonalny związek z zakupami
Zrozumienie własnego stosunku do zakupów to podstawa. Zanim wyciągniemy portfel lub podamy numer karty, musimy sobie zawsze postawić kilka pytań. Dlaczego chcę to kupić? Czy jestem do tego zmuszony, co się stanie, jeśli nie kupię? Cy mogę poczekać z zakupem? Badania ekonomistów z  University of Surrey sugerują, że uważność przy decyzjach finansowych to podstawa trafnych decyzji. Czy ja tego chcę, czy daję się komuś namówić? Czy powinien to przemyśleć i odłożyć decyzję na godzinę, dzień, dwa?

2. Pomyśl o późniejszych skutkach
Badania naukowców z San Francisco State University dowiodły, że najłatwiej przekonać kogoś do zakupu, dając prawdziwe lub wymyślone dowody na to, że dzięki wydanym pieniądzom zmienimy swoje życie na lepsze poprawiając wygląd lub dodając pewności siebie. Sprawdź kilka ostatnio kupionych rzeczy – czy naprawdę polepszyły twoje zdrowie lub sprawiły, ze lepiej się czujesz? I jakie masz na to dowody?

3. Uważaj, z kim umawiasz się na zakupy
Ludzie z którymi przebywamy mają ogromny wpływ na to, ile wydajemy – udowodniła profesor Karen Pine z University of Hertfordshire, która przeprowadziła szerokie badania naszych emocjonalnych wzorców wydatków. – Łatwo wpaść w pułapkę naśladownictwa – ostrzega prof. Pine. Konsekwencje mogą być naprawdę nieciekawe, zwłaszcza jeśli nasi znajomi są zamożniejsi.

4. Uważaj na zakupowy haj
Kiedy wydajemy pieniądze, często pojawia się zjawisko znane jako “hedonistyczna adaptacja”. Czujemy wręcz fizyczne zadowolenie, zwłaszcza jeśli zakup jest dr0gi i rzecz bardzo  nam się podoba, długo na nią oszczędzaliśmy bądź daliśmy się przekonać, że zrobiliśmy dobry interes. Aby osiągnąć podobny poziom satysfakcji następnym razem musimy wydać jeszcze więcej pieniędzy. Spróbuj osiągać zadowolenie w inny sposób – idź na siłownię lub spotkaj się z przyjaciółmi.

5. Zrób świąteczny remanent swoich nawyków
Wiele z naszych wydatków jest stałych, w dodatku robimy je często w tych samych miejscach, czasem o tej samej porze. Można to nazwać porządkiem, ale warto coś zmienić. Sprawdźmy ceny w innym markecie zanim zrobimy tygodniowe zakupy dla całej rodziny. Zamiast jak zawsze wyciągać kartę, zapytajmy, czy dostaniemy rabat, jeśli zapłacimy gotówką.

6. Spróbuj kupować przeżycia, nie rzeczy
Emocja są trwałe, więc spróbuj kupić komuś przeżycia, a nie rzeczy, jeśli bardzo ci zależy, żeby nadal wydawać pieniądze na prezenty i nie czuć się jak  Scrooge. Gdy mamy dzieci, lepiej powiedzieć im, że Mikołaj przynosi każdemu tylko jeden prezent, a resztę kupują rodzice – będą wtedy wiedziały, że prezenty to wydatek. Ryan Howell i jego koledzy z Uniwersytetu Stanowego w San Francisco wykazali, że wydatki na przeżycia, a nie rzeczy, dają większą satysfakcję. Może więc kurs jazdy na Seagwayu zamiast PS4?