„The Guardian” na tropie jedynego brytyjskiego beneficiarza w Polsce

„Turystyka zasiłkowa” to hasło, które w UK w 9 przypadkach na 10 pojawia się w odniesieniu do przyjezdnych z Polski i żądnych benefitów imigrantów. Statystyki, mówiące o tym że to wcale nie wycieczki do Jobcentre są główną atrakcją przyciągająca Polaków na Wyspy, przekonały niewielu. Można spodziewać się więc, że w doniesienia o pobieraniu przez samych Brytyjczyków rekordowych zasiłków w krajach Unii przyjdzie im uwierzyć jeszcze trudniej.

Na dowód tego, że Wyspiarze, jeśli już do Polski się wyprawiają, to na pewno nie po to, żeby żyć na garnuszku państwa „The Guardian” opublikował reportaż pod znamiennym tytułem: „W poszukiwaniu jedynego Brytyjczyka pobierającego zasiłek w Polsce”. Autorka dowodzi, że rzeczywiście, Brytyjczyków na benefitach w Polsce jak na lekarstwo. Wynika to jednak nie z braku chęci, ale ułomności (a może przemyślanej konstrukcji?) polskiego systemu socjalnego.

Poszukiwania brytyjskich zasiłkowiczów Helen Pidd rozpoczęła w Krakowie. „W posępnie wyglądającym budynku krakowskiego pośredniaka do okienka ustawiła się długa kolejka. Pytanie skierowane do jednej z kobiet: ‘Czy zna pani jakiegoś Brytyjczyka pobierającego zasiłek?’ wywołało duże zdziwienie. ‘Przecież to bez sensu’ – padła lakoniczna odpowiedź”. Rzeczywiście, Polski bezrobotny może liczyć na wsparcie w wysokości 823 złotych, czyli mniej niż połowę tego, co unemployed w UK.

Pidd sprawdzała również, czy przyjezdni z UK nie zasilają przypadkiem szeregów krakowskich bezdomnych. Cytuje przy tym wypowiedź dyrektor krakowskiego centrum pomocy społecznej, która przypomina sobie jeden przypadek wizyty Brytyjczyków w krakowskim schronisku – trzej uczestnicy wieczoru kawalerskiego usiłowali załatwić sobie w nim nocleg. Próba zakończyła się fiaskiem – przyszły pan młody z kolegami byli zbyt pijani.

Zgodnie ze statystykami Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, na 4,5 tysiąca mieszkających w Polsce Brytyjczyków, zasiłek pobiera jedna osoba. Przyjezdnych z Wysp odstraszają nie tyle niskie kwoty świadczeń, co biurokracja. „Dogadałem się z kilkoma mówiącymi po angielsku studentami, którzy mieli mi pomóc” – wspomina James Aykroyd. „[W urzędzie pracy] była setka malutkich pokoików i nie miałem pojęcia, do którego mam wejść. Po jakimś czasie odnalazłem osobę, która łamanym angielskim zadała mi kilka pytań dotyczących historii mojego zatrudnienia, po czym niemal natychmiast oświadczyła, że nie mam szans na żadne pieniądze. Byłem rozczarowany. Pomyślałem sobie wtedy, że jeśli Polacy przyjeżdżają do UK i dostają tam zasiłki, dlaczego nikt mi nie chce pomóc tutaj?” – komentuje Brytyjczyk.

„Uzyskanie prawa do zasiłku w Polsce nie jest proste” – tłumaczy autorka. „Wcześniej trzeba być zatrudnionym przez co najmniej 365 dni przez okres 18 miesięcy. Jeśli ogólny staż pracy jest niższy niż pięć lat, można starać się jedynie o 80 procent mizernej kwoty świadczenia, którego nie można podwyżśzyć aplikując o Housig Benefit – polski system takiego zasiłku bowiem nie zna” – z nieskrywanym zdziwieniem pisze autorka.

Przeszkody, jakie polski “socjal” stawia nie tylko przed samymi Polakami, ale, jak się okazuje, również Brytyjczykami, mają jeden pozytywny aspekt – o Polsce jeszcze długo nikt nie napisze jak o wymarzonym celu benefitowych podróży.