Dobry kapłan był i mało pił

Po komentarzach do niedawnej awantury wokół polskiego księdza z Newcastle, nie mogę oprzeć się refleksji, że niektórzy moi rodacy naiwnie, a uparcie, mylą pojęcie boskości z polskością.

I choć niejeden z nich to zapewne dobry budowlaniec, to zdarza im się również mieszać pojęcie „dom“ jako budynek z „Domem“ w rozumieniu ogniska domowego. A przecież inaczej buduje się budynek, a inaczej relacje międzyludzkie. I zapewne tak samo inaczej buduje się kościół, a inaczej Kościół.

Ponieważ na emigracji bardzo brakuje nam Domu przez duże D, tym usilniej szukamy na obczyźnie miejsc i osób, z którymi moglibyśmy poczuć się jak u siebie. I świetnie. Lecz czy kościół z definicji jest takim miejscem? Nie pytam czy się takim miejscem stał, lecz czy nim JEST? Osobne zaś zagadnienie to rola księdza w takim miejscu oraz naszym życiu duchowym.

Niedawno pewna znana aktorka wypisała się z Kościoła, bo „Bóg ma kiepski personel naziemny“. Szkoda mi tej pani, bo chyba nie wie, że jej Bóg już dawno temu jasno spisał zasady kto jest Jego personelem, a kto nie. Na przykład, w Jego „Wizytówce“ znalazłem zdanie: „biskup powinien być człowiekiem bez zarzutu, mężem jednej żony, nie nadużywający wina“. Hmm, może więc dlatego mawiają „ksiądz też człowiek“ – szczególnie ten bez żony…

Jak więc znaleźć dobrego duszpasterza, tym bardziej na pozbawionej dużego wyboru emigracji? Pewna znajoma powiedziała mi tak: „Jacek, ja wiem, że nieraz trafia się na złego księdza, ale ja miałam to szczęście, że w każdej parafii trafiałam na dobrego“.

Zaraz, zaraz – szczęście, jak w toto-lotku!? „Skreśliłem dobre numery – dostałem kapłana na szóstkę“? I ja mam wierzyć w to, że Bóg nie umie zadbać o zaopatrzenie terenu w dobry personel? No chyba, że umie doskonale, a problem leży zupełnie gdzie indziej…

Jest taka scena w „Bitwie Warszawskiej“, która poruszyła tłumy, lecz jak dla mnie była najbardziej niesmaczna z całego filmu. Oto polski ksiądz unosi w górę krzyż i zagrzewa swych rodaków do boju, zapewne poświęciwszy im ówcześnie broń.

Nie było co prawda tego w kadrze, ale ja oczyma duszy widziałem tam prawosławnego popa trzymającego w górze swój krzyż i zagrzewającego do boju swoich rodaków. Wiem, wiem – dobrzy Polacy się bronili, źli Ruscy napadali, tak.

Jednak co miał wtedy do powiedzenia polski Jezus, wiszący na polskim krzyżu? Czy miał przyłoić Jezusowi rosyjskiemu? Widocznie tak zrobił, widocznie był „ważniejszy“ – przecież wygraliśmy…

W naszym narodzie wciąż pokutuje to dziwne przekonanie, że np. osławieni żołnierze z Westerplatte, gdy umierali za „Boga, Honor i Ojczyznę“, szli prosto do nieba; oczywiście czwórkami. Ale czy to nie nasze wygodnictwo oraz naiwność wierzyć, że zbawienie jest nie tylko za czyste serce i gorącą wiarę, lecz również za narodową przynależność? Za przynależność do kościoła-budynku, a nie do Kościoła – Bożej rodziny?

Tego nie pozna się po mowie, ale każdy w duchu wie czy chodzi do polskiego kościoła po porcję Ewangelii czy po porcję polskości, i czy stawia się tam dla Dobrej Nowiny, czy dla dobrej, swojskiej atmosfery. Dlatego dobrze by było, gdybyśmy rozdzielili te dwie, jakże odębne motywacje. Co zaś do nieszczęsnego księdza, to my już dobrze wiemy, że na szacunek i posłuch trzeba sobie zasłużyć – nie otrzymuje się go wraz z machinalną nominacją na stanowisko, niechby nawet od samego papieża.

Jacek Wąsowicz