Czy Brytyjczycy są dumni z historii swojego kraju? Zobacz, co myślą o handlu niewolnikami i imperializmie swojej ojczyzny

Fot. Getty, Wikimedia Commons

GettyImages 513172591

Zjednoczone Królestwo było niegdyś potężnym jednym z najpotężniejszych mocarstw świata, zwanym Imperium Brytyjskim. Za czasów Imperium rozkwitł handel niewolnikami, a Brytyjczycy niejednokrotnie traktowali ludność z terenów przez siebie zajętych w sposób pozostawiający wiele do życzenia. Na terenach tych rozwinęła się jednak gospodarka, co przyniosło korzyść mieszkającym tam ludziom. Niektórzy Brytyjczycy tęsknią za tą minioną epiką świetności i globalnej dominacji, jednak okazuje się, że obecnie takich osób jest mniej, niż jeszcze w 2016 roku…

YouGov prowadziło badania dotyczące stosunku Brytyjczyków do kontrowersyjnego dziedzictwa narodowego, jakim jest okres Imperium Brytyjskiego. Jak się okazuje, jeszcze w 2016 roku prawie połowa badanych chętnie wróciłaby do starych czasów kolonializmu, jednak niemal cztery lata później, proporcje się zmieniły. Temat ten wydaje się szczególnie ważny w kontekście obecnie toczonej światowej debaty społecznej na temat nierówności społecznych na tle rasowym. W związku z tym właśnie, w UK podjęto dyskusję publiczną dotyczącą obecności w całym kraju pomników na cześć postaci kontrowersyjnych pod względem moralnym.

Niewolnictwo i niegodziwe traktowanie ludności w Imperium Brytyjskim

W szczytowym okresie w 1922 roku Imperium Brytyjskie miało pod sobą jedną piątą całej światowej populacji i jedną czwartą całkowitej powierzchni lądu na świecie – jednak dziedzictwo tego imperium mocno dzieli opinie Brytyjczyków.

Podstawowym motywem krytyki jest polityka imperialistyczna i niegodziwe traktowanie ludów tubylczych na zajętych terytoriach. Na skutek tego Imperium Brytyjskiemu przypisuje się odpowiedzialność za śmierć milionów ludzi, szczególnie w nękanych głodem Indiach czy w brutalnych obozach dla więźniów na okupowanych terenach.

• O TYM SIĘ MÓWI: Setki seniorów w UK umierają samotnie w trakcie lockdownu. Ich ciała zaczynają się rozkładać, bo nikt nie wie o ich śmierci

Niestety, to nie wszystko, Imperium Brytyjskie było również dominującą światową potęgą pod względem handlu niewolnikami – aż do czasu zdelegalizowania tego procederu w 1807 roku. W 2006 roku premier UK Tony Blair przeprosił za przyczynienie się Imperium do rozkwitu handlu niewolnikami, opisując tę praktykę jako „zbrodnię przeciwko ludzkości”.

Na rzecz Imperium należy jednak pamiętać, że po wprowadzeniu zakazu handlu niewolnikami, to właśnie Brytyjczycy odegrali kluczową rolę w zakończeniu tej haniebnej praktyki również w innych państwach.

Co dobrego Imperium Brytyjskie przyniosło okupowanym terytoriom?

Z drugiej strony, zwolennicy Imperium twierdzą, że dzięki rozprzestrzenianiu się dominacji brytyjskiej, niektóre części świata odnotowały znaczący rozwój gospodarczy, który przyniósł wymierne korzyści. Były premier UK, David Cameron, powiedział kiedyś, że dziedzictwo Imperium należy „celebrować”. Cameron odmówił również przeprosin za masakrę w Amritsar w 1919 roku, w której wojska brytyjskie zabiły prawie 400 niewinnych mieszkańców Indii.

• GORĄCY TEMAT: „Nigdy nie wrócę do UK” – Większość Brytyjczyków mieszkających za granicą nie chce wracać do Wielkiej Brytanii

Co Brytyjczycy myślą na temat Imperium Brytyjskiego?

Przejdźmy teraz do najważniejszej kwestii, czyli do tego, co współcześni Brytyjczycy myślą na temat tego długiego i znaczącego okresu w historii swojej ojczyzny. Opisując stosunek Brytyjczyków do dziedzictwa Imperium, trzeba przede wszystkim zaznaczyć, że stosunek ten zmienia się wraz z upływem czasu.

Stosunek Brytyjczyków do historii Imperium Brytyjskiego w 2016 roku

Badanie YouGov z 2016 roku wyraźnie pokazuje, że wśród obywateli UK dominowała duma z brytyjskiej historii imperialistycznej. Aż 44 proc. badanych przyznało, że z historii tej czuje się dumnych, a jedynie 21 proc. wyraziło żal, że kolonializm w ogóle kiedykolwiek miał miejsce. 23 proc. badanych stwierdziło, że nie ma zdania na ten temat.

W tej samej ankiecie w 2016 roku zapytano również, czy Imperium Brytyjskie było czymś dobrym, czy raczej złym dla okupowanych terytoriów. Wyniki nie odbiegały daleko od wyników pierwszego pytania. 43 proc. stwierdziło, że Imperium było dobre, natomiast jedynie 19 proc. stwierdziło, że było złe. 25 proc. odpowiedziało, że Imperium nie było ani dobre, ani złe.

ZOBACZ WIDEO:

Stosunek Brytyjczyków do historii Imperium Brytyjskiego w 2019 roku

W podobnym badaniu przeprowadzonym pod koniec 2019 roku, wyniki są już istotnie inne: znacznie mniej Brytyjczyków (32 zamiast 44 proc.) przyznało, że historia imperialistyczna jest dla nich źródłem dumy. Z kolei do wstydu z powodu historii przyznało się 19 proc. badanych. Najliczniejsza grupa (37 proc. badanych) nie była ani dumna, ani też nie wstydziła się historii swojego kraju. 12 proc. nie umiało określić swojego stanowiska.

• CZYTAJ TAKŻE: Boris Johnson najgorzej ocenianym przywódcą politycznym na świecie? Zobacz wyniki sondażu

Z kolei w pytaniu o to, czy Imperium Brytyjskie było czymś dobrym czy złym dla okupowanych terytoriów, największa grupa badanych Brytyjczyków (33 proc.) wciąż odpowiadała, że było ono czymś dobrym – choć grupa ta nie była już tak liczna jak w 2016 roku, kiedy podobnie odpowiedziało aż 43 proc. badanych. Ponadto, w 2019 roku 17 proc. Brytyjczyków było zdania, że Imperium było czymś złym, a 21 proc. stwierdziło, że nie było ani dobre, ani złe.