Święto Zmarłych – jak obchodziło się je dawniej? Jakie były zwyczaje i czego nie wolno było robić?

1 listopada w Polsce, a także przez wielu Polaków za granicą, obchodzone jest Święto Zmarłych lub inaczej Wszystkich Świętych. Niezależnie od wyznania oraz od religijności poszczególnych osób dzień ten jest wyjątkowy dla wielu naszych rodaków. Jak jednak był on obchodzony dawniej?

Swieto Zmarlych

Zwyczaj związany ze Świętem Zmarłych trwa od roku 731 i został zapoczątkowany przez Grzegorza II. Przed tą datą obowiązywało Święto Zmarłych Męczenników i zgodnie z decyzją papieża Bonifacego IV z 610 roku było obchodzone 1 maja.

• Polecane: Święto zmarłych w Anglii. Jak będziemy obchodzić w tym roku All Saints’ Day? Czy cmentarze będą otwarte?

Święto Zmarłych dawniej

Dawniej wierzono, że w dniu, na który przypadało Święto Zmarłych, owi zmarli wracają do świata żywych i do swoich domów, a ze względu na to, że ich dusze odczuwają głód, tęsknotę oraz pragnienie – należy zaspokoić ich potrzeby i w ten sposób ich udobruchać, aby dusze się nie zemściły.

W czasie Święta Zmarłych dawniej gospodynie wypiekały specjalne chlebki (tyle, ile było zmarłych w rodzinie), które dawano następnie żebrakom siedzącym przed cmentarzami lub kościołami. Żebraków uznawano bowiem za osoby mające kontakt z „tamtym” światem. Goszczono ich także w domach, gdyż wierzono, że dusze bliskich, którzy już nie żyją, mogą przyjść właśnie pod postacią żebraka.

Palenie ognisk na rozstajach dróg także należało do zwyczaju praktykowanego w czasie Święta Zmarłych. W ten sposób wskazywało się im drogę do domów. Ogień zapalano także na cmentarzach od przełomu XVI/XVII wieku i w ten właśnie sposób zapoczątkowano tradycję palenia zniczy.

Czego nie można było robić 1 listopada?

W czasie Święta Zmarłych nie tylko pilnowano obchodzenia konkretnych zwyczajów, ale także zwracano uwagę na to, czego robić nie należało, gdyż można było w ten sposób np. obrazić zmarłych.

Nie wolno było rozpalać w piecach, gdyż wierzono, że zmarli wchodzą w czasie swojego święta do domów właśnie przez piece, a przez zapalenie ognia można było taką odwiedzającą dusze poparzyć lub odciąć jej drogę powrotną.

Nie wolno było także w tym czasie klepać masła, tkać, spluwać czy ugniatać kapusty. Nie należało także głośno rozmawiać przy stołach i raptownie od nich wstawać, gdyż mogło to przestraszyć dusze.

Obecnie nasze obchody Święta Zmarłych (Wszystkich Świętych) sprowadzają się do odwiedzin grobów bliskich, zapalenia zniczy, czy modlitwy. W tym dniu przypominamy sobie o tych, którzy odeszli. Jest to dla wielu z nas czas zadumy, niezależnie od wiary, którą wyznajemy. 

Artykuł powstał przy współpracy z Polskimi Zakładami Pogrzebowymi w UK – Jacek Nowakowski

Polacy mogą liczyć na ich pomoc w Wielkiej Brytanii w trudnym okresie, po stracie bliskich osób. Polskie Zakłady Pogrzebowe załatwiają dokumenty, formalności, starają się też odciążyć Was od wszelkich zadań i zapewnić kompleksową obsługę pochówku na wysokim poziomie.
Warto odwiedzić ich profil firmowy na Facebooku: https://www.facebook.com/ZakladPogrzebowyLondyn/