Stulecie urodzin Lutosławskiego

Philharmonia Orchestra i Esa-Pekka Salonen rozpoczynają przełomowy projekt z okazji setnej rocznicy urodzin jednego z najbardziej wpływowych kompozytorów XX wieku-Witolda Lutosławskiego. Słowa utkane: „Muzyka zaczyna się tam, gdzie słowo jest bezsilne” to ogólnoeuropejski portret Polskiego giganta kompozycji, organizowany we współpracy z Instytutem Adama Mickiewicza w ramach programu Polska Music.

Dyrektorem artystycznym Cyklu jest kompozytor i znawca twórczości Lutosławskiego Steven Stucky. Wraz Salonenem uważają Lutosławskiego za swojego mentora i źródło inspiracji.

Najważniejsze wydarzenia Cyklu to:
•    Koncerty orkiestrowe: w trakcie czterech koncertów w Londynie, usłyszymy m.in. Koncert fortepianowy dedykowany Krystianowi Zimermanowi, w jego wykonaniu; Koncert wiolonczelowy; Koncert na orkiestrę i IV Symfonię (pierwsze nagranie płytowe pod Salonenem). Cykl obejmuje trzy koncerty Philharmonia Orchestra pod dyrekcją Salonena, jeden koncert Orkiestry symfonicznej Royal College of Music pod dyrekcją Francka Ollu), a także tournee po Europie (wykonania m. in. w Warszawie, Berlinie i Modenie).

•    Muzyka kameralna: wieczory poprzedzające koncerty główne, jeden poświęcony współczesnej muzyce polskiej, w wykonaniu zespołu Kwartludium, kolejny to prezentacja dwóch polskich grup awangardowych: zespołu Cellonet (ośmiu wybitnych wiolonczelistów, którzy łączą sztukę z wirtuozerią) i grupy Cellotronicum (innowacyjny projekt na wiolonczelę solo i elektronikę). Późnym wieczorem usłyszymy też koncert pt. „El Derwid – Plamy na Słońcu” – to nowe aranżacje piosenek i utworów skomponowanych przez Lutosławskiego pod pseudonimem Derwid – w wykonaniu Andrzeja Bauera (wiolonczela), Agaty Zubel (wokal) i Cezarego Duchnowskiego (komputer, fortepian). Wszystkie wydarzenia zostały przygotowane we współpracy z Instytutem Adama Mickiewicza.

•    Cykl koncertów Royal College of Chamber Music: Royal College of Music również przedstawi szereg koncertów kameralnych w ramach Cyklu, w repertuarze znajdą się m. in. Kwartet smyczkowy Lutosławskiego a także utwory na fortepian solo, smyczki i wiatr, i na kwintet dęty blaszany.

•    Imprezy towarzyszące: dzień zatytułowany „Odkrywanie Lutosławskiego”, gdzie gospodarz Steven Stucky zaprosi polskich muzykologów i muzyków na prelekcje i kameralne koncerty poprzedzające koncert główny.

•    Okolicznościowa publikacja pamiątkowa: okolicznościowe eseje poświęcone Lutosławskiemu autorstwa wiodących akademików i polskich muzykologów, m. in. Charlesa Bodmana Rae, Zbigniewa Skowrona, Adriana Thomasa i Nicholasa Reylanda, pod redakcją Stevena Stucky\’ego, opatrzone pełnymi programami koncertów i wzbogacone archiwalnymi fotografiami.

•    Zbiory cyfrowe, również dostępne w internecie: bogata kolekcja zdigitalizowanych materiałów na stronach www.philharmonia.co.uk/Lutosławski, zawierająca:

o    okolicznościowe filmy dokumentujące życie i twórczość Lutosławskiego, przybliżające polski kontekst historyczny i kulturowy oraz multimedialne przewodniki – najważniejsze utwory kompozytora przybliżają nam Steven Stucky i Esa-Pekka Salonen

o    Obszerne archiwum materiałów fotograficznych, w tym wiele zdjęć pochodzących ze zbiorów rodzinnych i od przyjaciół Lutosławskiego w Polsce a nigdy wcześniej nie publikowanych.

o    Interaktywny program do komponowania wykorzystujący technikę zwaną przez Lutosławskiego „aleatoryzmem kontrolowanym” z jego Gier weneckich: Philharmonia stworzy internetowe narzędzie pozwalające internautom przetwarzać muzykę i eksperymentować z ogniwami, tzw. loopami z utworów Lutosławskiego, umożliwiając im poznanie technik kompozytorskich kompozytora (strona uruchomiona zostanie w styczniu 2013 r.)

o    Jubileuszowe eseje poświęcone życiu i twórczości Lutosławskiego

o    Wybrane nagrania muzyki Lutosławskiego i jego kolegów kompozytorów w ramach naszego Cyklu

Działalność Esy-Pekki Salonena jako Głównego dyrygenta i Dyrektora artystycznego to przede wszystkim organizacja festiwali na skrzyżowaniu różnych dyscyplin, tak, by skupiając się na muzyce najważniejszych kompozytorów i na głównych nurtach muzycznych XX wieku były jednocześnie osadzone w jak najszerszym kontekście kulturowym, społecznym i historycznym.

Salonen:
„Lutosławski jest po prostu jednym z najważniejszych kompozytorów XX wieku. Ta retrospektywa jego twórczości, w chwili, gdy obchodziłby swe setne urodziny jest okazją do przybliżenia jego pasjonującej, głębokiej, niezwykle nastrojowej muzyki nowym odbiorcom, a zbiory zaprezentowane w formie cyfrowej stanowić będą trwałą wartość po zakończeniu obchodów rocznicy, także po roku 2013.

Nasza współpraca z Instytutem Adama Mickiewicza daje nam dostęp do materiałów źródłowych, archiwów i materiałów historycznych, które nigdy dotąd nie były szeroko publikowane poza Polską, a które rzucają na życie Lutosławskiego i jego twórczość nowe światło. Nie mogę się doczekać, aby pokazać światu, to wszystko, co w trakcie przygotowań odkryliśmy”.

Steven Stucky:
„Lutosławski stał się jednym z wielkich mistrzów muzyki XX wieku nie przez rozgłos czy modę, ale przez podstawowe cechy swej twórczości: porywające piękno jego świata dźwięków, bogaty język harmonii, wyrazistą melodyjność, przejrzystą formę, skupienie na budowaniu konstrukcji dramaturgicznej, a przede wszystkim przez swą komunikatywność”