Śladami pamięci

 

Od 20 czerwca do 30 września w London Jewish Cultural Centre gościć będzie niezwykła wystawa fotograficzna, zatytułowana „Traces of Memory” – „Ślady pamięci”. Wystawa ta to fotograficzny hołd dla świata, który dawno już odszedł i pokłon dla bogatego dziedzictwa przeszło 800-letniej kultury żydowskiej w Polsce. Owe ślady pamięci to 140 wielkoformatowych fotografii autorstwa Christophera Schwarza, brytyjskiego fotografa i dziennikarza o żydowskich korzeniach. Fotografie te robiono głównie w miasteczkach i wioskach na terenie dawnej Galicji. Schwarza wspierał prof. Jonathan Webber z Uniwersytetu w Birmingham. Przez 12 lat podróżowali po wspomnianych już terenach zbierając bogaty materiał złożony z ocalałych reliktów kultury żydowskiej. Wystawa składa się z pięciu części, z których każda stanowi osobny temat. Są to: „Świadectwo ruin”, „Kultura żydowska jaka niegdyś była”, „Holokaust: miejsca zagłady”, „Pamięć o przeszłości”, „Ludzie tworzący pamięć”.

„Ślady pamięci” nie są jednak sprawą ostatnich dni, albowiem jest to wystawa, która od 2004 roku jest stale eksponowana w Muzeum Galicji w Krakowie (właśnie kilka dni temu święciła pięcioletni jubileusz). Dodajmy, że to jedno z nowszych krakowskich muzeów zostało założone przez autora wystawy Chrisa Schwarza. Wystawa w Londynie jest pierwszą zagraniczną prezentacją „Śladów pamięci”.

Niezwykłość tej ekspozycji polega na tym, że nie ma ona charakteru historycznego sensu stricto, brak tu bowiem archiwalnych fotografii z czasów przedwojennych czy II wojny światowej, mamy natomiast fotografie wyłącznie współczesne, ale obrazujące to, co z żydowskiej przeszłości pozostało do dzisiaj.

Chris jest współpracownikiem wielu znanych brytyjskich gazet. Od lat 70. podróżuje po świecie uwieczniając na zdjęciach ogrom ludzkich tragedii. Fotografował bezdomnych, umierających na AIDS, uchodźców z różnych krajów, był również w Polsce i to akurat w tym czasie, kiedy rodziła się „Solidarność”.

Chris Schwarz zakochał się w Polsce po pierwszych wizytach w Warszawie i Lublinie. Już wtedy czuł, że musi tu wrócić, ale ostateczną decyzję podjał wówczas, kiedy znalazł się w Krakowie realizując dla BBC materiał o kopalni soli w Wieliczce. I wtedy po raz pierwszy zobaczył krakowski Kazimierz. A później wziął kredyt, wyjechał z Londynu do Krakowa i założył Muzeum Galicja.