Literacka Nagroda Nobla dla Białorusinki Swietłany Aleksiejewicz

Tegoroczna literacka Nagroda Nobla trafiła w ręce białoruskiej dziennikarki i pisarki – Swietłany Aleksiejewicz. Po raz pierwszy nagroda została przyznana reporterowi. 

Literacka Nagroda Nobla Dla Białorusinki Swietłany Aleksiejewicz

W uzasadnieniu swojej decyzji Akademia Szwedzka napisała, że Aleksiejewicz otrzymała Nagrodę Nobla za “polifoniczne pisarstwo, pomnik cierpienia i odwagi w naszych czasach”. Krytycy wielokrotnie umieszczali Aleksiejewicz na czele kandydatów do nagrody, jednak jak do tej pory, nie została ona nigdy przyznana reporterowi.

Jak mówi Bożena Dudko, sekretarz Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego: “To jest ten Nobel, którego Ryszard Kapuściński nie zdążył odebrać. Reportaż, po tylu latach starań, wchodzi na literackie salony, a książki Swietłany Aleksijewicz powinni czytać także politycy. Być może wówczas świat wyglądałby nieco inaczej. Na szczęście są one obecne i wydane w wielu językach europejskich”.

Aleksiejewicz jest autorką takich książek jak: “Czasy secondhand. Koniec czerwonego człowieka”; “Czarnobylska modlitwa”; “Wojna nie ma w sobie nic z kobiety”; jej ostatnia książka nosi tytuł “Cynowi chłopcy”.

Tematyka jej książek oscyluje wokół Rosji – przemian społecznych po rozpadzie Związku Radzieckiego; życia mieszkańców Czarnobyla po wybuchu elektrowni, udziału kobiet w II wojnie światowej czy losów żołnierzy walczących w Afganistanie i ich matek.  Aleksiejewicz tworzy narracje o surowej formie – bez ozdobników i patosu. Nie osądza, nie rozlicza. Po prostu słucha historii i je przekazuje. A słuch ma, z całą pewnością, absolutny, a przy tym niesamowitą wrażliwość i empatię dla ludzi, z którymi rozmawia.

Swietłana Aleksiejewicz urodziła się w 1948 roku w Stanisławowie. Mieszkała na Białorusi, gdzie pracowała  nauczycielka, dziennikarka i wychowawczyni w internacie. Aleksijewicz była wielokrotnie nagradzana. Zdobyła takie nagrody, jak:  National Book Critics Circle, Nagrodę Szwedzkiego Pen Clubu, Nagrodę im. Ryszarda Kapuścińskiego.

(m)