Emerytura po Wyspach

Obecną falę emigracji nazywa się „młodą”. To w większości osoby przed „trzydziestką” lub zaraz po. Przejście na emeryturę wydaje się czymś na tyle odległym, że nie zaprzątają sobie nim głowy. Jednak prawie każdy zada sobie w pewnym momencie pytanie, za co będzie żył na starość.

Słowniczek: emerytura w UK >>

Praca w UK, emerytura w Polsce >>

Rozwiązań jest kilka. Można inwestować, na przykład w obligacje, akcje lub nieruchomości, można też oszczędzać, trzymając pieniądze w tapczanie. Można też liczyć na system emerytalny. Polski i Brytyjski system emerytalny są do siebie podobne. Oparte na trzech filarach zapewniają kobietom po 60. roku życia i mężczyznom w wieku 65 lat comiesięczne wpływy, które powinny zapewnić im przeżycie. Do tej pory nie wystarczyło jedynie doczekać odpowiedniego wieku, trzeba było mieć też tak zwany staż pracy (dla kobiet 20 lat, dla mężczyzn 25). Jednak u osób urodzonych po 1949 roku staż pracy jest nieistotny, wymagany jest natomiast odpowiedni poziom indywidualnego konta ubezpieczeniowego. Emerytura zależy więc od wysokości kapitału zgromadzonego przez całe życie.

3 filary

Pierwszy i drugi filar to państwowy ZUS oraz prywatne OFE (Otwarte Fundusze Emerytalne). Te dwa filary są obowiązkowe, a wpłacane co miesiąc pieniądze, czy to przez pracodawcę, czy przez nas samych, w przypadku, gdy prowadzimy własną działalność, dzielone są pomiędzy oba filary. W drugim filarze wybieramy fundusz emerytalny (lub wybierany jest on dla nas drogą losowania) inwestujący środki przekazywane co miesiąc przez ZUS ze składki na pierwszy filar emerytalny w wysokości 7,3 proc. wynagrodzenia brutto na indywidualny rachunek. Jest to realny kapitał, który pracuje na naszą przyszłą emeryturę.

Wpłacane w drugim filarze składki są zwolnione z podatku i podlegają dziedziczeniu. Trzecią, dobrowolną częścią systemu, są IKE (Indywidualne Konta Emerytalne). Warto skorzystać z trzeciej opcji, ponieważ ZUS już w tej chwili ma problemy z wypłacaniem należnych emerytur, a starzenie się społeczeństwa tylko pogarsza sytuację Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Z kolei OFE inwestują wpłacane przez nas składki, więc ich kondycja zależy od sytuacji gospodarczej. Na przykład ostatni kryzys na rynku kredytów mocno osłabił dochody OFE. Do tego Fundusze Emerytalne mają wysokie koszty obsługi. Z trzeciego filaru skorzystał na przykład Andrzej Majchrzak, 32-latek mieszkający od siedmiu lat w Londynie.

– Wpłacam ok. 400 zł co miesiąc. W momencie, gdy dojdę do wieku emerytalnego, mój ubezpieczyciel zacznie wypłacać mi ok. 740 zł co miesiąc. Mogę też jednorazowo wypłacić większą sumę, kilkadziesiąt tysięcy złotych – wyjaśnia Andrzej.

Emerytura w UE

Po wejściu do Unii Europejskiej Polacy nabyli prawo do pracy w wielu krajach wspólnoty, a kolejne państwa sukcesywnie otwierają swoje rynki pracy. Zatrudniając się w Wielkiej Brytanii nasz pracodawca opłaca National Insurance, odpowiednik polskiej składki na ZUS. Wielu osób dotyczy więc następujący scenariusz: przez kilka lat pracowały w Polsce, następnie przez kolejny okres pracowały legalnie poza granicą Polski. Każde z 25 państw Unii Europejskiej ma swój własny system zabezpieczenia społecznego. Dla osób, które w swojej karierze zawodowej podlegają różnym systemom ubezpieczeń w różnych państwach UE, ta wielość systemów powodowałaby negatywne konsekwencje. Trudno byłoby bowiem ustalić oraz wypłacić np. świadczenia z ubezpieczenia społecznego. Konieczne więc stało się takie skoordynowanie systemów zabezpieczenia społecznego, które pozwoliłoby wyeliminować powstawanie kolizji przepisów w tym zakresie. W momencie przejścia na emeryturę należy więc zgromadzić dokumentację (dla Wielkiej Brytanii z Departament for Work and Pensions) potwierdzającą opłacanie składek w innych krajach, a następnie dostarczyć ją do ZUS, jeśli będziemy starać się o Polską emeryturę. Trzeba pamiętać, że emerytura, czy to Polska czy Brytyjska, to pieniądze, które raczej nie zapewnią nam godnego życia, a już na pewno nie wystarczą na podróż dookoła świata. Sceptycy zauważają, że za 30 lat system emerytalny może już w ogóle nie funkcjonować. Wszystko opiera się mianowicie na solidaryzmie społecznym, a więc osoby pracujące w tej chwili w Polsce, wpłacają pieniądze nie na swoją emeryturę, ale na osoby obecnie korzystające z tego świadczenia. Jednak z czasem coraz więcej osób będzie przechodziło na emeryturę, przy zmniejszającej się konsekwentnie liczbie osób pracujących. W pewnym momencie osoby pracujące nie będą w stanie utrzymać całej armii emerytów. Jak w takim razie zabezpieczyć swoją przyszłość?

– Inwestowanie obarczone jest dzisiaj przeogromną niepewnością. By czuć się bezpiecznie, nie ma sensu odkładać pieniędzy w żadnym ryzykownym funduszu inwestycyjnym. Chyba, że ktoś posiada bardzo dobre informacje o koniunkturze na rynku i interesuje się tym. Odkładanie do przysłowiowej skarpetki nie ma sensu, bo w skali lat inflacja pochłonie większość oszczędności. Jeśli mamy jakieś wolne środki, to najlepiej zainwestować je w obligacje państwowe, a przy jeszcze większych sumach otworzyć lokatę w którymś z dużych, stabilnych szwajcarskich banków – doradza Bartosz Rudy, doradca finansowy. – Gdyby istniał sensowny system ubezpieczeń, to już dawno byłby zastosowany, ale problemy są w całej Europie – kończy specjalista.

Błażej Zimnak

State Pension – emerytura państwowa, przysługuje osobom, które osiągnęły wiek emerytalny, oparta na systemie składek z ubezpieczeń społecznych (National Insurance contributions).
Private pension scheme – prywatny system emerytalny, może to być sytem zakładowy (company pension scheme) lub personal pension scheme.
Personal pension scheme – rodzaj prywatnego systemu emerytalnego oferowanego i zarządzanego przez banki, towarzystwa mieszkaniowe i firmy zajmujące się inwestowaniem.
Basic State Pension – emerytura podstawowa, I filar, aby być do niej uprawnionym należy mieć przynajmniej 10 lub 11 lat stażu pracy (wtedy nasza emerytura wyniesie 25% pełnej stawki). Pełna wysokość emerytury wynosi obecnie 90.70 funtów na tydzień i należy się osobom, które płaciły składki przez co najmniej 44 lata (mężczyźni) i 39 lat (kobiety) i osiągnęły wiek emerytalny.
Occupational pension scheme, company pension, works pension, superannuation scheme – różne nazwy tego samego rodzaju prywatnego systemu emerytalnego oferowanego przez pracodawców pracownikom.
Additional State Pension – emerytura dodatkowa, II filar, wypłacana obok podstawowej, co nie oznacza, że nabycie prawa do I filaru jest warunkiem koniecznym do jej otrzymania (emerytura dodatkowa może być wypłacana tym, którzy nie mają emerytury podstawowej).
State pension age – wiek emerytalny, obecnie 65 lat dla mężczyzn i 60 dla kobiet, ale stopniowo będzie zwiększany, od 2010 i w 2020 osiągnie 65 lat dla kobiet.
Normal Retirement Age – najwcześniejszy wiek pracownika, którego osiągnięcie daje mu prawo do nabycia uprawnień do emerytury bez redukowana jej wysokości.
National Insurance – pieniądze pobierane przez rząd od pracowników i pracodawców, kwota pobierana zależy od wysokości dochodów pracownika. Wypłata niektórych zasiłków oraz podstawowej emerytury państwowej zależy od tego, ile składek zapłaciliśmy.
Beneficiary – beneficjent, uprawniony do pobierania wszystkich świadczeń należnych mu w danym systemie (pension scheme).