„Brytyjczycy na polskim zmywaku? To nie fikcja, tylko historia” – dowodzi szkocki badacz

W epilogu do książki autorstwa Aileen Orr opisującej losy niedźwiadka Wojtka, służącego w armii generała Andersa, Neal Ascherson przekonuje, że kilka wieków temu to polskie „zmywaki” były celem emigracji zarobkowej Szkotów.

„Niedźwiedź Wojtek. Niezwykły żołnierz Armii Andersa” to pozycja, dzięki której Brytyjczycy być może rozszerzą swoją wiedzę na temat historii Polski, i to nie tylko tej najnowszej. Na 70 ostaniach stronach Ascherson opisuje bowiem, w dużym skrócie, dzieje naszego kraju. W jego opowieści pojawia się kilka ciekawych spostrzeżeń – historyk twierdzi, między innymi, że Rzeczpospolita Obojga Narodów była dla Szkotów tym, czym Wyspy są obecnie dla polskich imigrantów – krainą mlekiem i miodem płynącą.

Jak donosi portal Ciekawostki historyczne, wizja Aschersona powinna zadowolić polskich patriotów. Prezentuje on bowiem nasz kraj jako wielokulturowe mocarstwo, które na kilka stuleci zdominowało stosunki polityczne w Europie Środkowo-Wschodniej. Historyk utrzymuje, że „liczba Szkotów, którzy w ciągu dwóch stuleci szczytowej prosperity osiedlili się w koloniach szkockich w dorzeczu Wisły musiała iść w dziesiątki tysięcy”. Cytuje również szkockiego podróżnika Williama Lithgowa, który Polskę określa jako „matkę dla naszego [szkockiego] gminu, oraz miejsce, gdzie swój początek biorą fortuny naszych najlepszych kupców”.

Pisząc dla Szkotów, Ascherson stosuje porównania, które jego czytelnikom mają dać jak najpełniejsze wyobrażenie o polskich bohaterach narodowych. I tak Tadeusz Kościuszko będzie od tej pory wśród Szkotów znany jako… Polski William „Braveheart” Wallace – nieustraszony przywódca powstania przeciwko Anglikom. Idąc tym tropem, może polscy filmowcy przygotowując biografię naczelnika w głównej roli powinni obsadzić Mela Gibsona? Sukces na Wyspach murowany.