Andrzejki w Polsce i dzień św. Andrzeja w Szkocji. Jakie są tradycje w obu krajach?

Andrzejki i dzień św. Andrzeja to ważne dni świąteczne w Polsce i w Szkocji. Co warto wiedzieć o tradycjach świątecznych obu narodów? Czy w dzień św. Andrzeja również królują wróżby, tak jak w Andrzejki? Jakie są tradycyjne zabawy andrzejkowe w Polsce, a jak dzień św. Andrzeja obchodzony jest w Szkocji?

GettyImages 631950716

Andrzejki obchodzone są w nocy z 29 na 30 listopada, czyli w wigilię wspomnienia świętego Andrzeja. Andrzejki są świętem wróżb i guseł, od lat tradycyjnie kultywowanym w Polsce. Zabawy andrzejkowe stanowiły też ostatnią „huczną” zabawę przed adwentem, czyli okresem wyciszenia przed Świętami Bożego Narodzenia. Z kolei dzień św. Andrzeja jest narodowym świętem Szkocji, w którym Szkoci wspominają swojego patrona. Czy zwyczaje andrzejkowe i dzień św. Andrzeja bardzo różnią się między sobą?

Zabawy andrzejkowe w Polsce

Andrzejki obchodzone są w wielu krajach, nie tylko w Polsce. W naszym kraju pierwsze andrzejkowe tradycje odnotowano już w XVI wieku. Pierwotnie wróżby andrzejkowe miały na celu pomóc młodym niezamężnym kobietom poznać swoje przeznaczenie i znaleźć „tego jedynego”. Z czasem jednak święto andrzejkowe nabrało bardziej ludycznego charakteru i zaczęto obchodzić je zbiorowo. Przez wiele wieków ludzie uprawiający gusła, wierzyli w andrzejkowe wróżby, jednak dziś jest to przede wszystkim forma zabawy, praktykowana szczególnie w szkołach podstawowych.

Do najbardziej znanych zabaw andrzejkowych należą:

• kartki na wodzie
• wyławianie jabłek z wody zębami
• lanie wosku przez klucz
• ustawianie butów.

Dzień św. Andrzeja w Szkocji

Z kolei wspomnienie św. Andrzeja jest ważnym świętem między innymi w Szkocji. Już od XIV wieku św. Andrzeja uznaje się za patrona tego kraju, a 30 listopada – w dzień męczeńskiej śmierci Andrzeja, który został zabity na krzyżu – ustanowiono świętem narodowym. W formach świętowania, szkocki dzień św. Andrzeja znacznie różni się od polskich andrzejek.

W wielu miastach organizowane są uroczystości zarówno o charakterze religijnym, jak i świeckim, państwowym. Tradycyjnym zwyczajem w dzień św. Andrzeja w Szkocji jest to, że Szkoci ubierają się w swoje narodowe stroje, czyli kilty w kratę tartan. Ubrane w tradycyjne stroje zespoły muzyczne często przemierzają ulice miast i miasteczek, grając na dudach. Organizowane są festyny, koncerty czy też pokazy taneczne. Warto również wiedzieć, że w dzień św. Andrzeja zwiedzanie zamku w Edynburgu jest bezpłatne.

Ponadto, z dniem świętego Andrzeja w Szkocji wiąże się także tradycja kulinarna. Na szkockich stołach – w domach i restauracjach – tego dnia królują potrawy rybne. Ma to upamiętnić fakt, że św. Andrzej był z zawodu rybakiem. Jednym z bardziej znanych dań serwowanych tego dnia jest gotowana na wywarze z wędzonej ryby zupa Cullen Skink.